Αιματουρία είναι η κατάσταση κατά την οποία ο ασθενής αποβάλλει ούρα που περιέχουν αίμα. Στη μικροσκοπική αιματουρία, τα ούρα φαίνονται φυσιολογικά στο μάτι, αλλά η εξέτασή τους στο μικροσκόπιο δείχνει υψηλό αριθμό ερυθρών αιμοσφαιρίων. Στη μακροσκοπική αιματουρία, τα ούρα φαίνονται κόκκινα με το μάτι.
2. Πού οφείλεται η αιματουρία;
Αυτή η κατάσταση μπορεί να οφείλεται σε καταστάσεις εκτός του ουροποιητικού συστήματος, όπως αιμορραγικές διαθέσεις, δρεπανοκυτταρική αναιμία, λήψη αντιπηκτικών ή αντιαιμοπεταλιακών φαρμάκων), αλλά συνηθέστερα η αιτία βρίσκεται εντός του ουροποιητικού (ουρολοιμώξεις, ιδιαίτερα η κυστίτιδα, φλεγμονώδεις παθήσεις της ουροδόχου κύστης, νεφρολιθίαση, καλοήθης υπερπλασία του προστάτη, καρκίνος των νεφρών, της ουροδόχου κύστης ή του προστάτη, ασθένειες των νεφρών όπως σπειραματονεφρίτιδες και η νεφροπάθεια τύπου IgA, προστατίτιδα, τραυματισμοί του ουροποιητικού συστήματος κ.λπ.). Η έντονη σωματική άσκηση είναι σε θέση μερικές φορές να προκαλέσει αιματουρία, η οποία όμως δεν διαρκεί περισσότερο από 24 ώρες. Σε πολλές περιπτώσεις, εκδηλώνεται αιματουρία χωρίς να εντοπίζεται κάποια αιτία που την προκαλεί.
3. Υπάρχει αθώα αιματουρία;
Ουσιαστικά σχεδόν όλες οι ουρολογικές και νεφρολογικές παθήσεις μπορεί να προκαλέσουν αιματουρία, όμως καμιά αιματουρία δεν πρέπει να θεωρείται αθώα και η πρώτη υποψία πρέπει πάντα να είναι κάποιο νεόπλασμα. Για το λόγο αυτό, είναι απαραίτητο να ζητείται άμεσα η βοήθεια του Ουρολόγου, ο οποίος θα πρέπει να διερευνήσει το πρόβλημα.
4. Ποια συμπτώματα μπορούν να συνυπάρχουν με αιματουρία;
Ο ασθενής με αιματουρία μπορεί να μην έχει κανένα άλλο σύμπτωμα. Συχνά όμως αναφέρει πόνο κατά την ούρηση, συχνουρία, καύσο, δυσκολία στην ούρηση ή αιματουρία μετά από κόπωση. Η εμφάνιση πηγμάτων αίματος στα ούρα είναι σημάδι μεγάλης αιματουρίας και χρειάζεται γρήγορη εκτίμηση και αντιμετώπιση.
5. Πώς γίνεται η διάγνωση της αιματουρίας;
Για να επιβεβαιωθεί η ύπαρξη αιματουρίας, πρέπει να γίνει γενική εξέταση ούρων. Μερικές φορές, το χρώμα των ούρων γίνεται «ερυθρό» από λήψη ορισμένων τροφών (παντζάρια) ή φαρμάκων (ριφαμπικίνη, παράγωγα ανθρακινόνης) ή βιταμινών (Β12), ενώ σε ασθενείς με ίκτερο τα ούρα έχουν χρώμα σαν κονιάκ. Επίσης, μπορεί να έχουμε αυτόματη έξοδο αίματος από την ουρήθρα (χωρίς ούρηση), οπότε μιλάμε για ουρηθρορραγία, που είναι μια διαφορετική κατάσταση από την αιματουρία. Στις γυναίκες πρέπει επίσης να διευκρινίζεται αν το αίμα προέρχεται από τον κόλπο και απλώς αναμειγνύεται με την έξοδο των ούρων.
6. Πρέπει ο ασθενής να ελέγχεται μετά από ένα μόνο επεισόδιο αιματουρίας;
Η αιματουρία είναι το χαρακτηριστικό σύμπτωμα του καρκίνου της ουροδόχου κύστης, νεφρών και ουρητήρων, ανεξάρτητα εάν πρόκειται για επιφανειακό ή διηθητικό καρκίνο, και έχει τρία χαρακτηριστικά: είναι ολική, ανώδυνος, δηλαδή ο ασθενής δεν πονάει, και διαλείπουσα, δηλαδή μπορεί να υπάρχει αίμα σε μία ούρηση και εν συνεχεία τα ούρα να είναι καθαρά για ημέρες ή και πιο μεγάλο χρονικό διάστημα (μήνες). Αυτό είναι δυστυχώς μειονέκτημα, γιατί ο ασθενής επαναπαύεται, ενώ η νόσος προχωρεί.
7. Ασθενείς με καρκίνο ουροδόχου κύστεως, νεφρικής πυέλου ή ουρητήρων έχουν πάντα αιματουρία; Τι άλλα συμπτώματα συνυπάρχουν;
Σπάνια ασθενής με καρκίνο ουροδόχου κύστεως, νεφρικής πυέλου η ουρητήρων δεν έχει αιματουρία. Η ούρηση δεν είναι συνήθως επώδυνη, αλλά μπορεί να υπάρχει καύσος κι ο ασθενής ουρεί συχνά, βγάζοντας μικρές ποσότητες ούρων. Αν έχει αναπτυχθεί υδρονέφρωση, δηλαδή επέκταση του όγκου προς τους ουρητήρες, μπορεί να υπάρχει πόνος στη μέση. Κι επειδή η ουροδόχος κύστη είναι ιδιαίτερα ευπαθής σε λοιμώξεις όταν περιέχει όγκο, μπορεί να εμφανιστούν συμπτώματα κυστίτιδας με δυσουρία και συχνουρία. Όταν ο όγκος αναπτυχθεί στον αυχένα της κύστεως, μειώνει την ακτίνα της ούρησης. Η αιματουρία λοιπόν είναι το κύριο σύμπτωμα του καρκίνου της κύστης, χωρίς αυτό να σημαίνει πως κάθε αιματουρία είναι και καρκίνος, αλλά κάθε αιματουρία χρειάζεται έλεγχο, ακόμη κι όταν εμφανίζεται για μία φορά.
8. Πώς αντιμετωπίζεται αρχικά η αιματουρία;
Για την αντιμετώπιση της αιματουρίας υπάρχουν ορισμένα άμεσα μέτρα. Συνιστάται η άφθονη λήψη υγρών. Εφόσον υπάρχει λοίμωξη, χορηγείται το κατάλληλο αντιβιοτικό. Σε μεγάλη αιματουρία με πήγματα, χρειάζεται τοποθέτηση ουροκαθετήρα και πλύσεις κύστεως, μέχρι την υποχώρηση της αιματουρίας. Αφού ολοκληρωθεί ο έλεγχος και διαπιστωθεί η αιτία της αιματουρίας, μπορεί να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση για την αντιμετώπισή της. Συνηθέστερες αιτίες που χρειάζονται χειρουργική αντιμετώπιση είναι τα νεοπλάσματα των νεφρών και ουρητήρων, οι όγκοι της ουροδόχου κύστης και του προστάτη και η υπερπλασία του προστάτη.
9. Ποιες είναι οι απαραίτητες εξετάσεις σε ασθενείς με αιματουρία;
Το υπερηχογράφημα νεφρών, κύστεως, προστάτη αποτελεί την πρώτη απεικονιστική εξέταση που θα χρειαστεί. Η ενδοφλέβια πυελογραφία συνεχίζει να κατέχει εξέχουσα θέση στον έλεγχο μιας αιματουρίας, ενώ η αξονική τομογραφία συνιστάται επί συγκεκριμένων ενδείξεων. Απολύτως απαραίτητη είναι και η κυστεοσκόπηση, για τον πλήρη έλεγχο του κατώτερου ουροποιητικού, που είναι η συχνότερη θέση ανάπτυξης ουροθηλιακού καρκίνου.
10. Τι είναι η κυστεοσκόπηση;
Η κυστεοσκόπηση είναι ενδοσκοπική μέθοδος που επιτρέπει την εξέταση του εσωτερικού της ουροδόχου κύστης. Κατά την κυστεοσκόπηση, εκτός από την επισκόπηση του εσωτερικού της κύστης, μπορούν να γίνουν βιοψίες από μορφώματα ή ύποπτες περιοχές που πιθανόν να υπάρχουν. Η μέθοδος χρησιμοποιείται επίσης και για θεραπευτικούς σκοπούς.
11. Υπάρχει θεραπεία για τον καρκίνο της ουροδόχου κύστεως, νεφρικής πυέλου και ουρητήρων;
Η θεραπεία είναι ανάλογη με το όργανο και τη φύση του όγκου. Στον καρκίνο της κύστης, τους επιφανειακούς όγκους τους αντιμετωπίζουμε μόνον με διουρηθρική αφαίρεση, δηλ. δια μέσου της ουρήθρας. Με ειδικό όργανο το κυστεοσκόπιο, που έχει ένα ειδικό μαχαιρίδιο, αφαιρούμε τον όγκο όσον το δυνατόν σε μεγαλύτερο βάθος, χωρίς τομή. Συνήθως αυτές οι διουρηθρικές εκτομές των όγκων συνοδεύονται από ενδοκυστικές εγχύσεις φαρμάκων διά μέσου καθετήρα στην κύστη και πάντα, φυσικά, η έκβαση και η υποτροπή εξαρτάται από το στάδιο και τη φύση του όγκου.
Τους διηθητικούς όγκους, εκείνους που έχουν πιάσει το τοίχωμα της κύστης, συνήθως τους αντιμετωπίζουμε με ολική, ριζική κυστεκτομή. Τι σημαίνει αυτό; Αφαίρεση όχι μόνο του όγκου, αλλά και όλης της κύστης, με υποχρεωτικό επακόλουθο την παροχέτευση των ούρων με κάποια άλλη τεχνική. Συνήθως φτιάχνουμε μια καινούργια κύστη από κομμάτι εντέρου που παίρνουμε και το αποσωληνοποιούμε, δηλ. από σωληνωτό σχήμα που έχει, το κάνουμε σφαιρικό, ούτως ώστε να δέχεται μεγάλη ποσότητα ούρων.
Στον καρκίνο της νεφρικής πυέλου, η μόνη λύση είναι η αφαίρεση όλου του νεφρού και σύστοιχου ουρητήρα.
Στον καρκίνο του ουρητήρα, ανάλογα με τη θέση του όγκου, μπορεί να γίνει μερική εκτομή του ή αφαίρεση όλου του ουρητήρα και σύστοιχου νεφρού.
12. Ποια είναι τα συμπεράσματα – σημεία κλειδιά για το θέμα αιματουρία;
Σαν συμπέρασμα, μπορούμε να πούμε ότι ο έλεγχος κάθε αιματουρίας είναι το καθοριστικό στοιχείο για την έγκαιρη διάγνωση κάθε καρκίνου του ουροποιητικού συστήματος.
Ουσιαστικά, σχεδόν όλες οι ουρολογικές και νεφρολογικές παθήσεις μπορεί να προκαλέσουν αιματουρία, όμως καμιά αιματουρία δεν πρέπει να θεωρείται αθώα και η πρώτη υποψία πρέπει πάντα να είναι κάποιο νεόπλασμα. Για το λόγο αυτό, είναι απαραίτητο να ζητείται άμεσα η βοήθεια του Ουρολόγου, ο οποίος θα πρέπει να διερευνήσει το πρόβλημα.
Τελειώνοντας, από όλα όσα αναφέρθηκαν, σπουδαία σημασία έχει η έγκαιρη και πρόωρη διάγνωση των καρκίνων της ουροδόχου κύστεως, νεφρικής πυέλου και ουρητήρων στα πρώτα στάδια και η σωστή εκτίμηση του σταδίου, γιατί από αυτό θα εξαρτηθεί και η κατάλληλη θεραπεία που θα συσταθεί και μπορεί να είναι και οριστική.
Ουσιαστικά, σχεδόν όλες οι ουρολογικές και νεφρολογικές παθήσεις μπορεί να προκαλέσουν αιματουρία, όμως καμιά αιματουρία δεν πρέπει να θεωρείται αθώα και η πρώτη υποψία πρέπει πάντα να είναι κάποιο νεόπλασμα. Για το λόγο αυτό, είναι απαραίτητο να ζητείται άμεσα η βοήθεια του Ουρολόγου, ο οποίος θα πρέπει να διερευνήσει το πρόβλημα.
Τελειώνοντας, από όλα όσα αναφέρθηκαν, σπουδαία σημασία έχει η έγκαιρη και πρόωρη διάγνωση των καρκίνων της ουροδόχου κύστεως, νεφρικής πυέλου και ουρητήρων στα πρώτα στάδια και η σωστή εκτίμηση του σταδίου, γιατί από αυτό θα εξαρτηθεί και η κατάλληλη θεραπεία που θα συσταθεί και μπορεί να είναι και οριστική.
No comments:
Post a Comment