Wednesday, June 28, 2017

ΓΕΝΙΚΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΙΜΑΤΟΥΡΙΑ

1. Τι είναι η αιματουρία;
Αιματουρία είναι η κατάσταση κατά την οποία ο ασθενής αποβάλλει ούρα που περιέχουν αίμα. Στη μικροσκοπική αιματουρία, τα ούρα φαίνονται φυσιολογικά στο μάτι, αλλά η εξέτασή τους στο μικροσκόπιο δείχνει υψηλό αριθμό ερυθρών αιμοσφαιρίων. Στη μακροσκοπική αιματουρία, τα ούρα φαίνονται κόκκινα με το μάτι.
2. Πού οφείλεται η αιματουρία;
Αυτή η κατάσταση μπορεί να οφείλεται σε καταστάσεις εκτός του ουροποιητικού συστήματος, όπως αιμορραγικές διαθέσεις, δρεπανοκυτταρική αναιμία, λήψη αντιπηκτικών ή αντιαιμοπεταλιακών φαρμάκων), αλλά συνηθέστερα η αιτία βρίσκεται εντός του ουροποιητικού (ουρολοιμώξεις, ιδιαίτερα η κυστίτιδα, φλεγμονώδεις παθήσεις της ουροδόχου κύστης, νεφρολιθίαση, καλοήθης υπερπλασία του προστάτη, καρκίνος των νεφρών, της ουροδόχου κύστης ή του προστάτη, ασθένειες των νεφρών όπως σπειραματονεφρίτιδες και η νεφροπάθεια τύπου IgA, προστατίτιδα, τραυματισμοί του ουροποιητικού συστήματος κ.λπ.). Η έντονη σωματική άσκηση είναι σε θέση μερικές φορές να προκαλέσει αιματουρία, η οποία όμως δεν διαρκεί περισσότερο από 24 ώρες. Σε πολλές περιπτώσεις, εκδηλώνεται αιματουρία χωρίς να εντοπίζεται κάποια αιτία που την προκαλεί.
3. Υπάρχει αθώα αιματουρία;
Ουσιαστικά σχεδόν όλες οι ουρολογικές και νεφρολογικές παθήσεις μπορεί να προκαλέσουν αιματουρία, όμως καμιά αιματουρία δεν πρέπει να θεωρείται αθώα και η πρώτη υποψία πρέπει πάντα να είναι κάποιο νεόπλασμα. Για το λόγο αυτό, είναι απαραίτητο να ζητείται άμεσα η βοήθεια του Ουρολόγου, ο οποίος θα πρέπει να διερευνήσει το πρόβλημα.
4. Ποια συμπτώματα μπορούν να συνυπάρχουν με αιματουρία;
Ο ασθενής με αιματουρία μπορεί να μην έχει κανένα άλλο σύμπτωμα. Συχνά όμως αναφέρει πόνο κατά την ούρηση, συχνουρία, καύσο, δυσκολία στην ούρηση ή αιματουρία μετά από κόπωση. Η εμφάνιση πηγμάτων αίματος στα ούρα είναι σημάδι μεγάλης αιματουρίας και χρειάζεται γρήγορη εκτίμηση και αντιμετώπιση.
5. Πώς γίνεται η διάγνωση της αιματουρίας;
Για να επιβεβαιωθεί η ύπαρξη αιματουρίας, πρέπει να γίνει γενική εξέταση ούρων. Μερικές φορές, το χρώμα των ούρων γίνεται «ερυθρό» από λήψη ορισμένων τροφών (παντζάρια) ή φαρμάκων (ριφαμπικίνη, παράγωγα ανθρακινόνης) ή βιταμινών (Β12), ενώ σε ασθενείς με ίκτερο τα ούρα έχουν χρώμα σαν κονιάκ. Επίσης, μπορεί να έχουμε αυτόματη έξοδο αίματος από την ουρήθρα (χωρίς ούρηση), οπότε μιλάμε για ουρηθρορραγία, που είναι μια διαφορετική κατάσταση από την αιματουρία. Στις γυναίκες πρέπει επίσης να διευκρινίζεται αν το αίμα προέρχεται από τον κόλπο και απλώς αναμειγνύεται με την έξοδο των ούρων.
6. Πρέπει ο ασθενής να ελέγχεται μετά από ένα μόνο επεισόδιο αιματουρίας;
Η αιματουρία είναι το χαρακτηριστικό σύμπτωμα του καρκίνου της ουροδόχου κύστης, νεφρών και ουρητήρων, ανεξάρτητα εάν πρόκειται για επιφανειακό ή διηθητικό καρκίνο, και έχει τρία χαρακτηριστικά: είναι ολική, ανώδυνος, δηλαδή ο ασθενής δεν πονάει, και διαλείπουσα, δηλαδή μπορεί να υπάρχει αίμα σε μία ούρηση και εν συνεχεία τα ούρα να είναι καθαρά για ημέρες ή και πιο μεγάλο χρονικό διάστημα (μήνες). Αυτό είναι δυστυχώς μειονέκτημα, γιατί ο ασθενής επαναπαύεται, ενώ η νόσος προχωρεί.
7. Ασθενείς με καρκίνο ουροδόχου κύστεως, νεφρικής πυέλου ή ουρητήρων έχουν πάντα αιματουρία; Τι άλλα συμπτώματα συνυπάρχουν;
Σπάνια ασθενής με καρκίνο ουροδόχου κύστεως, νεφρικής πυέλου η ουρητήρων δεν έχει αιματουρία. Η ούρηση δεν είναι συνήθως επώδυνη, αλλά μπορεί να υπάρχει καύσος κι ο ασθενής ουρεί συχνά, βγάζοντας μικρές ποσότητες ούρων. Αν έχει αναπτυχθεί υδρονέφρωση, δηλαδή επέκταση του όγκου προς τους ουρητήρες, μπορεί να υπάρχει πόνος στη μέση. Κι επειδή η ουροδόχος κύστη είναι ιδιαίτερα ευπαθής σε λοιμώξεις όταν περιέχει όγκο, μπορεί να εμφανιστούν συμπτώματα κυστίτιδας με δυσουρία και συχνουρία. Όταν ο όγκος αναπτυχθεί στον αυχένα της κύστεως, μειώνει την ακτίνα της ούρησης. Η αιματουρία λοιπόν είναι το κύριο σύμπτωμα του καρκίνου της κύστης, χωρίς αυτό να σημαίνει πως κάθε αιματουρία είναι και καρκίνος, αλλά κάθε αιματουρία χρειάζεται έλεγχο, ακόμη κι όταν εμφανίζεται για μία φορά.
8. Πώς αντιμετωπίζεται αρχικά η αιματουρία;
Για την αντιμετώπιση της αιματουρίας υπάρχουν ορισμένα άμεσα μέτρα. Συνιστάται η άφθονη λήψη υγρών. Εφόσον υπάρχει λοίμωξη, χορηγείται το κατάλληλο αντιβιοτικό. Σε μεγάλη αιματουρία με πήγματα, χρειάζεται τοποθέτηση ουροκαθετήρα και πλύσεις κύστεως, μέχρι την υποχώρηση της αιματουρίας. Αφού ολοκληρωθεί ο έλεγχος και διαπιστωθεί η αιτία της αιματουρίας, μπορεί να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση για την αντιμετώπισή της. Συνηθέστερες αιτίες που χρειάζονται χειρουργική αντιμετώπιση είναι τα νεοπλάσματα των νεφρών και ουρητήρων, οι όγκοι της ουροδόχου κύστης και του προστάτη και η υπερπλασία του προστάτη.
9. Ποιες είναι οι απαραίτητες εξετάσεις σε ασθενείς με αιματουρία;
Το υπερηχογράφημα νεφρών, κύστεως, προστάτη αποτελεί την πρώτη απεικονιστική εξέταση που θα χρειαστεί. Η ενδοφλέβια πυελογραφία συνεχίζει να κατέχει εξέχουσα θέση στον έλεγχο μιας αιματουρίας, ενώ η αξονική τομογραφία συνιστάται επί συγκεκριμένων ενδείξεων. Απολύτως απαραίτητη είναι και η κυστεοσκόπηση, για τον πλήρη έλεγχο του κατώτερου ουροποιητικού, που είναι η συχνότερη θέση ανάπτυξης ουροθηλιακού καρκίνου.
10. Τι είναι η κυστεοσκόπηση;

Η κυστεοσκόπηση είναι ενδοσκοπική μέθοδος που επιτρέπει την εξέταση του εσωτερικού της ουροδόχου κύστης. Κατά την κυστεοσκόπηση, εκτός από την επισκόπηση του εσωτερικού της κύστης, μπορούν να γίνουν βιοψίες από μορφώματα ή ύποπτες περιοχές που πιθανόν να υπάρχουν. Η μέθοδος χρησιμοποιείται επίσης και για θεραπευτικούς σκοπούς.

11. Υπάρχει θεραπεία για τον καρκίνο της ουροδόχου κύστεως, νεφρικής πυέλου και ουρητήρων;

Η θεραπεία είναι ανάλογη με το όργανο και τη φύση του όγκου. Στον καρκίνο της κύστης, τους επιφανειακούς όγκους τους αντιμετωπίζουμε μόνον με διουρηθρική αφαίρεση, δηλ. δια μέσου της ουρήθρας. Με ειδικό όργανο το κυστεοσκόπιο, που έχει ένα ειδικό μαχαιρίδιο, αφαιρούμε τον όγκο όσον το δυνατόν σε μεγαλύτερο βάθος, χωρίς τομή. Συνήθως αυτές οι διουρηθρικές εκτομές των όγκων συνοδεύονται από ενδοκυστικές εγχύσεις φαρμάκων διά μέσου καθετήρα στην κύστη και πάντα, φυσικά, η έκβαση και η υποτροπή εξαρτάται από το στάδιο και τη φύση του όγκου.
Τους διηθητικούς όγκους, εκείνους που έχουν πιάσει το τοίχωμα της κύστης, συνήθως τους αντιμετωπίζουμε με ολική, ριζική κυστεκτομή. Τι σημαίνει αυτό; Αφαίρεση όχι μόνο του όγκου, αλλά και όλης της κύστης, με υποχρεωτικό επακόλουθο την παροχέτευση των ούρων με κάποια άλλη τεχνική. Συνήθως φτιάχνουμε μια καινούργια κύστη από κομμάτι εντέρου που παίρνουμε και το αποσωληνοποιούμε, δηλ. από σωληνωτό σχήμα που έχει, το κάνουμε σφαιρικό, ούτως ώστε να δέχεται μεγάλη ποσότητα ούρων.
Στον καρκίνο της νεφρικής πυέλου, η μόνη λύση είναι η αφαίρεση όλου του νεφρού και σύστοιχου ουρητήρα.
Στον καρκίνο του ουρητήρα, ανάλογα με τη θέση του όγκου, μπορεί να γίνει μερική εκτομή του ή αφαίρεση όλου του ουρητήρα και σύστοιχου νεφρού.
12. Ποια είναι τα συμπεράσματα – σημεία κλειδιά για το θέμα αιματουρία;
Σαν συμπέρασμα, μπορούμε να πούμε ότι ο έλεγχος κάθε αιματουρίας είναι το καθοριστικό στοιχείο για την έγκαιρη διάγνωση κάθε καρκίνου του ουροποιητικού συστήματος.
Ουσιαστικά, σχεδόν όλες οι ουρολογικές και νεφρολογικές παθήσεις μπορεί να προκαλέσουν αιματουρία, όμως καμιά αιματουρία δεν πρέπει να θεωρείται αθώα και η πρώτη υποψία πρέπει πάντα να είναι κάποιο νεόπλασμα. Για το λόγο αυτό, είναι απαραίτητο να ζητείται άμεσα η βοήθεια του Ουρολόγου, ο οποίος θα πρέπει να διερευνήσει το πρόβλημα.
Τελειώνοντας, από όλα όσα αναφέρθηκαν, σπουδαία σημασία έχει η έγκαιρη και πρόωρη διάγνωση των καρκίνων της ουροδόχου κύστεως, νεφρικής πυέλου και ουρητήρων στα πρώτα στάδια και η σωστή εκτίμηση του σταδίου, γιατί από αυτό θα εξαρτηθεί και η κατάλληλη θεραπεία που θα συσταθεί και μπορεί να είναι και οριστική.
                                                                                                               Λαμπανάρης Γεώργιος
                                                                                                      Χειρουργός Ουρολόγος Ανδρολόγος

Monday, June 26, 2017

CHECK UP Ή ΑΛΛΙΩΣ ΠΡΟΛΗΨΗ ΥΓΕΙΑΣ

Σε ποιές εξετάσεις θα πρέπει κανείς να υποβάλλεται και τι θα πρέπει να προσέχει για να διατηρεί την υγεία του σε κάθε ηλικία;

Οι περισσότεροι από εμάς βλέπουμε το γιατρό μας αφού παρουσιαστεί κάποιο νέο πρόβλημα υγείας με σκοπό τη διάγνωση και θεραπεία μας. Άλλοι πάλι, παρακολουθούνται μεν τακτικά αλλά μόνο για το χειρισμό ήδη γνωστών τους παθήσεων. Πόσοι όμως πραγματικά επισκέπτονται ένα γιατρό και διενεργούν τη δέουσα σειρά κλινικών και παρακλινικών εξετάσεων με στόχο να διατηρήσουν την υγεία τους στο ανώτερο δυνατό επίπεδο;

●Ξεκινώντας από την παιδική ηλικία, η πλειοψηφία των παιδιών προσχολικής ηλικίας ανοσοποιούνται με βάση το εθνικό πρόγραμμα υποχρεωτικών εμβολίων έναντι των βασικών παιδικών ασθενειών (ιλαρά, ερυθρά, παρωτίτιδα, πολυομυελίτιδα, τέτανο, κοκκύτη, διφθερίτιδα, μηνιγγίτιδα, αιμόφιλο, ηπατίτιδα Β, φυματίωση), και ελέγχονται κλινικά για την ανάπτυξη και τις δεξιότητες τους. Θα πρέπει όμως ο προληπτικός έλεγχος να συνεχιστεί και κατά τη διάρκεια της σχολικής ηλικίας (6-14 ετών) 1-2 φορές το χρόνο, και να δίδονται συμβουλές υγιεινής διατροφής (όχι περιττό αλάτι / ζάχαρη / έτοιμες ή συντηρημένες τροφές) και άθλησης, για να αποφευχθεί το φαινόμενο της παιδικής παχυσαρκίας.
Επίσης θα πρέπει να γίνεται τακτική επίσκεψη στον οδοντίατρο (προληπτική υγιεινή δοντιών – έλεγχος οδοντοφυίας – φθορίωση) και να γίνεται αδρός λεπτομερέστερος έλεγχος της όρασης / ακοής.
●Στην ηλικία των 14-20 ετών, χρόνια της εφηβείας και της ενηλικίωσης, όπου και τυπικά η υπευθυνότητα της ιατρικής παρακολούθησης περνά από τον παιδίατρο στον οικογενειακό γιατρό ή παθολόγο, θα πρέπει επιπλέον:
- να γίνεται έλεγχος της πληρότητας του εμβολιασμού
- να εξατομικεύονται οι παράγοντες κινδύνου με βάση το ατομικό και οικογενειακό ιστορικό
- να ελέγχεται ακόμη πιο στενά το βάρος, η αρτηριακή πίεση και η χοληστερίνη
- να δίδονται συμβουλές κατά του καπνίσματος και υπέρ της ασφαλούς οδήγησης
- να γίνεται συζήτηση για την πρόληψη των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων
- να ελέγχεται στα κορίτσια η έμμηνος ρύση και στα δύο φύλα η εμφάνιση των δευτερογενών χαρακτηριστικών του φύλου ώστε να προλαμβάνονται ορμονικές διαταραχές σε πρώιμα στάδια.
●Στην ηλικία των 20-40 ετών (νέοι ενήλικες) συνήθως οι ανακύπτουσες παθήσεις έχουν ηχηρά συμπτώματα και οι νέοι οδηγούνται μόνοι στο γιατρό τους. Ωστόσο κάθε 2-3 χρόνια θα πρέπει να γίνεται έλεγχος για αυξημένη χοληστερίνη, αρτηριακή υπέρταση, και δευτερεύοντως για αναιμία, αυξημένο σάκχαρο αίματος και καλή λειτουργικότητα ήπατος και νεφρών.
- Οι άνδρες επίσης (αν στην παιδική ηλικία είχαν κρυψορχία) θα πρέπει να ελέγχονται από ουρολόγο για πιθανή ανάπτυξη κακοήθειας στους όρχεις (από τους συνηθέστερους, δυστυχώς, όγκους σε αυτή την ομάδα πληθυσμού).
- Οι γυναίκες θα πρέπει να υποβάλλονται σε Test Pap και ψηλάφηση μαστών από γυναικολόγο, ενώ ήδη θα πρέπει να ελέγχεται το διαιτολόγιό τους για την ποσότητα προσλαμβανόμενου ασβεστίου και φυλλικού οξέος (συμπλήρωμα διατροφής αν κριθεί απαραίτητο). Τέλος, να ελέγχεται η ανοσοποίησή τους στην ερυθρά, ώστε να προλαμβάνονται ανεπιθύμητα συμβάντα κατά την διάρκεια μιας κατοπινής εγκυμοσύνης.
- Από πλευράς εμβολίων και για τα δύο φύλα, οφείλουμε να επαναλαμβάνουμε κάθε 10 χρόνια το εμβόλιο Td (διφθερίτιδας – τέτανου) και της Ηπατίτιδας Β (αν κριθεί απαραίτητο) και να ελέγχουμε την ανοσοποίηση έναντι της ανεμευλογιάς.
- Ας σημειωθεί ότι δεν έχει αποδειχθεί ως αποτελεσματικό μέτρο πρόληψης ούτε η ακτινογραφία θώρακος σε τακτική βάση, ούτε η διενέργεια προληπτικά καρκινικών δεικτών, όπως εσφαλμένα πολλοί πιστεύουν.
- Αντίθετα είναι ιδιαίτερης αξίας ο έλεγχος και η αποφυγή: α) του καπνίσματος, β) της κατάχρησης αλκοόλ, γ) της έλλειψης κίνησης ή άθλησης, δ) της παχυσαρκίας, όπως επίσης και ε) η ενημέρωση για τη χρήση ζωνών ασφαλείας κατά την οδήγηση και στ) τη χρήση ασφαλών πρακτικών στη σεξουαλική μας ζωή.
●Κατά την ηλικία 40-65 ετών, λόγω πλέον και της συσσώρευσης των παραγόντων κινδύνου για το καρδιαγγειακό σύστημα αλλά και των άλλων νοσημάτων ‘’φθοράς’’, ο έλεγχος θα ήταν καλό να γίνεται κάθε χρόνο (μια και παράγοντες όπως η αρτηριακή υπέρταση, η υπερχοληστεριναιμία και ο σακχαρώδης διαβήτης ’’σιωπούν’’ συνήθως μέχρι να εκδηλωθούν οι επιπλοκές τους.
Επιπλέον αυτών που ισχύουν για τις μικρότερες ηλικίες (ιδίως >50 ετών) θα πρέπει να γίνεται προληπτικός έλεγχος κοπράνων για μικροσκοπική απώλεια αίματος και επί ενδείξεων κολονοσκόπηση.
- Οι άντρες ιδίως >50 ετών θα πρέπει να ελέγχουν τον προστάτη τους τόσο με δακτυλική εξέταση όσο και με τον εργαστηριακό προδιορισμό του προστατικού αντιγόνου (PSA).
- Οι γυναίκες θα πρέπει να υποβάλλονται σε μαστογραφία (από 40-50 έτη κάθε 2-3 χρόνια, από 50-75 έτη κάθε χρόνο), ενώ κατά την εμμηνόπαυση να γίνεται τακτικό έλεγχος οστικής πυκνότητας, για την πρώιμη διάγνωση και θεραπεία της οστεοπόρωσης (κάθε 2-3 έτη επί φυσιολογικών τιμών και κάθε έτος επί οστεοπενίας).
●Τέλος, στην ηλικία άνω των 65 ετών, θα πρέπει να εντατικοποιηθεί ο έλεγχος όρασης και ακοής, να δίδεται προσοχή στη λήψη φαρμάκων και την πιθανότητα ανεπιθύμητων ενεργειών και αλληλεπιδράσεων τους και τέλος να γίνονται εμβολιασμοί: α) ετησίως για τη γρίππη και β) κάθε 3-5 έτη για τον πνευμονιόκοκκο.
Σε κάθε ηλικία, όμως, θα πρέπει να θυμόμαστε ότι όταν ο οργανισμός μας μάς προειδοποιεί με κάποιο σύμπτωμα (πόνος – πυρετός – διόγκωση – αλλαγή συνηθειών φαγητού – κενώσεων – ουρήσεων – ακούσια πρόσληψη ή απώλεια βάρους – επίμονο αίσθημα παλμών – εφίδρωση) θα πρέπει να τον ακούμε προσεκτικά και να μην αποδίδουμε στο stress και την ένταση τα συμπτώματα μας παρά μόνο αφού έχουμε ελέγξει και αποκλείσει την οργανική προέλευσή τους.
Σε κάθε περίπτωση, είναι σκόπιμο να αποκαταστήσουμε σχέσεις εμπιστοσύνης με κάποιον γιατρό ώστε να μπορούμε και προληπτικά να προτρέξουμε για συμβουλές ορθής υγείας και διαγνωστικά / θεραπευτικά να καλυφθούμε άμεσα σε περιπτώσεις τυχόν προβλημάτων μας.
Έτσι, σε πνεύμα συνεργασίας και αμοιβαίας κατανόησης με το γιατρό μας, θα είμαστε σίγουροι πως χρησιμοποιούμε όλα τα διαθέσιμα από την επιστήμη μέσα για να προάγουμε σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο το ύψιστο αγαθό της ΥΓΕΙΑΣ, που δίχως τούτο, όλα τα άλλα αγαθά που μπορεί να κατέχουμε, φαντάζουν μηδαμινά και ανούσια.-΄
                                                                                                                            Χαλκιάς Κωνσταντίνος
                                                                                                                                    Παθολόγος

Friday, June 23, 2017

ΟΣΦΥΑΛΓΙΑ ΚΑΙ ΙΣΧΙΑΛΓΙΑ

Οσφυαλγία ονομάζεται επιστημονικά ο πόνος στη μέση. Καλείται και χαμηλή οσφυαλγία για να διακριθεί από τη ραχιαλγία δηλαδή τον πόνο στη ράχη. Η οσφυαλγία είναι ένα σύμπτωμα και όχι μια νόσος. Αυτό σημαίνει ότι προκαλείται από διάφορα αίτια συχνότερα των οποίων είναι οι παθήσεις της σπονδυλικής στήλης.
Μερικές φορές ο πόνος στη μέση συνοδεύεται από πόνο κατά μήκος της οπίσθιας επιφάνειας του κάτω άκρου που μπορεί να φτάνει ακόμα και στα δάκτυλα ή στο πέλμα. Ο ριζιτικός αυτός πόνος, δηλ ο πόνος που προκαλείται από την πίεση κάποιας οσφυϊκής ρίζας, καλείται ισχιαλγία. Η συνύπαρξη οσφυαλγίας και ισχιαλγίας αυξάνει την πιθανότητα το αίτιο να αφορά τη σπονδυλική στήλη και όχι κάποια άλλη περιοχή όπως π.χ. την άρθρωση του ισχίου.
Ποια είναι συνήθως η διάρκεια της οσφυαλγίας;
Η οσφυαλγία ανάλογα με τη διάρκειά της διακρίνεται σε οξεία, υποξεία και χρόνια. Η οξεία οσφυαλγία διαρκεί συνήθως 6-8 εβδομάδες, η υποξεία 2-3 μήνες ενώ η χρόνια περισσότερο από 3 μήνες.
Πόσο συχνή είναι η οσφυαλγία;
H οσφυαλγία είναι εξαιρετικά συχνή ˙ αποτελεί την πέμπτη συχνότερη αιτία επίσκεψης σε γιατρό στην Αμερική. Ευθύνεται για το 15% περίπου των ημερών απουσίας από τη δουλειά λόγω ασθένειας και αποτελεί τη συχνότερη αιτία αναπηρίας στα άτομα κάτω των 45 ετών. Οι μισοί άνθρωποι έχουν βιώσει ένα επεισόδιο οσφυαλγίας πριν κλείσουν τα 20 πρώτα έτη της ζωής τους. Η εκτιμώμενη επίπτωση στη διάρκεια ζωής του ανθρώπου κυμαίνεται από 60-90 % ενώ η ετήσια επίπτωση είναι 5%. Τέλος, ο επιπολασμός της οσφυαλγίας στους ενήλικες, δηλαδή το ποσοστό των ενηλίκων που πονούν στη μέση τους κάθε χρονική στιγμή, κυμαίνεται από 20-30% ανάλογα με το φύλο, με τις γυναίκες να κατέχουν τα σκήπτρα έναντι των ανδρών.
Η συχνότητα της οσφυαλγίας αυξάνει με την πάροδο της ηλικίας αφού η κυριότερη αιτία της, δηλαδή η εκφυλιστική νόσος της σπονδυλικής στήλης, επιτείνεται με την πάροδο της ηλικίας. Ο σύγχρονος τρόπος ζωής έχει επίσης συσχετισθεί με αύξηση της συχνότητας της οσφυαλγίας καθώς περιλαμβάνει δραστηριότητες που την προκαλούν, όπως είναι η παρατεταμένη καθιστική θέση και η οδήγηση οχημάτων.
Ποιες ομάδες προσβάλλει κυρίως;
Φαίνεται πως το σύμπτωμα αυτό εμφανίζεται συχνότερα:
Α) στις ηλικίες μεταξύ 30 και 60 ετών,
Β) στους υπέρβαρους,
Γ) σ’ αυτούς που δουλεύουν σε βαριές χειρωνακτικές εργασίες
Δ) σ’ αυτούς που δουλεύουν συνεχώς καθιστοί όπως οι οδηγοί ταξί, φορτηγών και λεωφορείων, οι πιλότοι και
Ε) στους χειριστές μηχανών που παράγουν συνεχείς κραδασμούς.
Ποιες παθήσεις εκδηλώνονται συνήθως με οξεία οσφυαλγία;
Α) Ενδοκοιλιακές παθήσεις: διαχωριστικό ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής
Β) Όγκοι της σπονδυλικής στήλης (οσφυαλγία που δεν περνά με την ξεκούραση)
Γ) Οστεομυελίτιδα (οσφυαλγία που δεν περνά με την ξεκούραση)
Δ) Δισκίτιδα (οσφυαλγία που δεν περνά με την ξεκούραση)
Ε) Ιερολαγονίτιδα (αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα, σύνδρομο Reiter, νόσος του Crohn, ψωριασική αρθρίτιδα, ρευματοειδής αρθρίτιδα, οστεοαρθρίτιδα, ουρική αρθρίτιδα)
Στ) Ιππουριδική συνδρομή (από απόστημα, αιμάτωμα, όγκο ή μαζική κεντρική δισκοκήλη)
Ζ) Παθολογικά κατάγματα (οστεοπόρωση ή όγκος)
Η) Κοκκυγοδυνία
Θ) Εκφύλιση των μεσοσπονδύλιων δίσκων (δισκογενής οσφυαλγία)
Ι) Μετά από υπαραχνοειδή αιμορραγία
ΙΑ) Μυαλγίες από φάρμακα κατά της χοληστερίνης (στατίνες)
Ποιες παθήσεις εκδηλώνονται συνήθως με υποξεία οσφυαλγία;
Όλες οι παθήσεις που αναφέρονται ως αίτια οξείας οσφυαλγίας καθώς και :
Α) η σπονδυλολίσθηση (κοινώς μετατόπιση σπονδύλου)
Β) η οσφυϊκή στένωση
Γ) οι όζοι του Schmorl
Ποιες παθήσεις εκδηλώνονται συνήθως με χρόνια οσφυαλγία;
Όλες οι παθήσεις που αναφέρονται ως αίτια οξείας και υποξείας οσφυαλγίας καθώς και :
Α) η εκφυλιστική σπονδυλολίσθηση
Β) το σύνδρομο πλαγίου κολπώματος
Γ) η νόσος Paget
Δ) οι αλλοιώσεις Modic
E) ψυχογενή αίτια συμπεριλαμβανομένου του δευτερογενούς κέρδους (οικονομικού, συναισθηματικού κτλ)
Στ) το σύνδρομο αποτυχημένου χειρουργείου στη μέση (FBSS)
Χρόνια οσφυαλγία. Πώς επηρεάζει την ποιότητα ζωής των ασθενών;
Ως χρόνια οσφυαλγία ορίζεται η οσφυαλγία που διαρκεί πέραν των τριών μηνών. Όπως όλοι οι ασθενείς που πάσχουν από χρόνια επώδυνα σύνδρομα έτσι και αυτοί που πάσχουν από χρόνια οσφυαλγία επηρεάζονται ψυχολογικά και συναισθηματικά συχνότερα από τους ασθενείς με οξεία οσφυαλγία.
Είναι γεγονός ότι οι ασθενείς αυτοί αναγκάζονται να απέχουν από πολλές δραστηριότητες και κυρίως από τη δουλειά τους˙ έχει δε διαπιστωθεί ότι όσο μεγαλύτερος είναι ο χρόνος αποχής από την εργασία τόσο μικρότερη είναι η πιθανότητα επιστροφής σε αυτή. Είναι χαρακτηριστικό ότι όσοι απέχουν λιγότερο από 6 μήνες έχουν πιθανότητα επανόδου περίπου 50% ενώ όσοι λείπουν περισσότερο από δύο χρόνια επιστρέφουν σε ποσοστό μόλις 5%.
Η οσφυαλγία είναι η δεύτερη, μετά τα προβλήματα του ανώτερου αναπνευστικού, αιτία αποχής από την εργασία. Το συνολικό δε κόστος της θεραπείας και των αποζημιώσεων για την οσφυαλγία στους βιομηχανικούς εργάτες είναι μεγαλύτερο από το συνολικό κόστος για όλες τις άλλες βιομηχανικές κακώσεις μαζί.
Πότε μιλάμε για απλή κρίση και πότε για πρόβλημα που απαιτεί ριζική αντιμετώπιση;
Όταν ένα επεισόδιο οσφυαλγίας έχει διάρκεια 4-8 εβδομάδες συνολικά τότε μιλάμε για ένα επεισόδιο οξείας οσφυαλγίας. Τέτοιου είδους επεισόδια αντιμετωπίζονται συνήθως συντηρητικά με πολύ καλά αποτελέσματα αφού η φυσική εξέλιξη της οσφυαλγίας είναι η αυτοίαση στην πλειονότητα των περιπτώσεων.
Πολλές φορές όμως ένα τέτοιο επεισόδιο οσφυαλγίας συνοδεύεται από πόνο στο ένα ή και στα δύο πόδια (ισχιαλγία), είναι εξαιρετικά έντονο και διαρκεί πέραν των οκτώ εβδομάδων. Στις περιπτώσεις αυτές απαιτείται ειδική αντιμετώπιση από Νευροχειρουργό ο οποίος οφείλει να ζητήσει απεικονιστικό έλεγχο της οσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης για να αναδείξει την αιτία του πόνου και να προβεί στην κατάλληλη  αντιμετώπιση.
Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις κατά τις οποίες η νευρολογική κατάσταση του ασθενούς κρίνεται κρίσιμη και ο απεικονιστικός έλεγχος και η ενδεχόμενη χειρουργική θεραπεία εφαρμόζονται άμεσα ασχέτως από το χρονικό διάστημα της προηγηθείσας συντηρητικής αντιμετώπισης.
Οι καταστάσεις αυτές είναι : α) το προοδευτικό νευρολογικό έλλειμμα δηλαδή η προοδευτική εγκατάσταση μυϊκής αδυναμίας στο πάσχων πόδι και β) η ιππουριδική συνδρομή .
Η τελευταία κατάσταση οφείλεται σε μαζική συμπίεση των νευρικών ινών της ιππούριδος μέσα στο σπονδυλικό σωλήνα και εκδηλώνεται με παραπάρεση και ακράτεια ούρων και κοπράνων. Στη σπάνια αυτή περίπτωση απαιτείται επείγουσα χειρουργική επέμβαση μέσα σε έξι ώρες ώστε να προληφθεί η μονιμοποίηση των συμπτωμάτων. 
Πότε είναι αναγκαία η χειρουργική αντιμετώπιση;
Οι ενδείξεις χειρουργικής θεραπείας της οσφυαλγίας είναι:
Α) Οι επείγουσες καταστάσεις που ενδεχομένως να συνοδεύουν την οσφυαλγία που οφείλεται σε δισκοκήλη (ιππουριδική συνδρομή, προοδευτικό νευρολογικό έλλειμμα)
Β) Η οσφυαλγία που δεν υπακούει στην ισχυρή αναλγητική αγωγή και οδηγεί σε απόχή από την εργασία για περισσότερες από τις μισές ημέρες του μήνα.
Γ) Η οσφυοϊσχιαλγία που επιμένει πέραν των δύο μηνών
Δ) Η αστάθεια της σπονδυλικής στήλης (σπονδυλολίσθηση ή κοινώς μετατόπιση σπονδύλου)
Ε) Τα οστεοπορωτικά κατάγματα που προκαλούν εμμένουσα οσφυαλγία με προοδευτική μείωση του ύψους του σώματος του σπονδύλου.
Στ) Εμμένουσα οσφυαλγία επί συνδρόμου των μικρών αρθρώσεων της σπονδυλικής στήλης (facet joint syndrome). Στην κατάσταση αυτή η οσφυαλγία επιδεινώνεται χαρακτηριστικά κατά την υπερέκταση της οσφύος και δεν συνοδεύεται από ισχιαλγία.
                                                                      Γεώργιος Δημογέροντας 

Wednesday, June 21, 2017

ΧΡΟΝΙΑ ΠΡΟΣΤΑΤΙΤΙΔΑ

Τι είναι η Χρόνια Προστατίτιδα;

Είναι φλεγμονή του προστάτη αδένα.
Κύρια αιτία είναι η λοίμωξη από μικρόβια.
Δεδομένο επακόλουθο είναι η δημιουργία λειτουργικών ή οργανικών βλαβών στο επίπεδο της ουρήθρας και των υπολοίπων οργάνων του ουρογεννητικού συστήματος.
Οι βλάβες αυτές προκαλούν αρκετές παρενέργειες στην ομαλή λειτουργία της ούρησης, στην ικανότητα αναπαραγωγής και στη σεξουαλική ικανότητα.
Η προστατίτιδα αποτελεί τον κύριο παράγοντα προβλημάτων στον άνδρα. Yπολογίζεται ότι ποσοστό που κυμαίνεται στο 40% – 50% του ανδρικού πληθυσμού αναζητά βοήθεια για την αντιμετώπιση των επίμονων ενοχλημάτων. Αυτά αφορούν είτε ενοχλήσεις ιδιαίτερα στην περιοχή της πυέλου, είτε επιπλοκές που δημιουργούνται από την προοδευτική εξέλιξη της ασθένειας, που κατά κύριο λόγο είναι η δυσλειτουργία στην στύση και η τοξική επίδραση στο σπέρμα.
Εικ.1 Ουρογεννητικό Σύστημα Ανδρός





2. Ποιά είναι τα αίτια της Χρόνιας Προστατίτιδας και γιατί η φλεγμονή δεν γίνεται εύκολα αντιληπτή από την αρχή;

Εχει αποδειχθεί ότι κύρια αιτία δημιουργίας της φλεγμονής, τουλάχιστον πάντα στην αρχική της φάση, είναι τα μικρόβια.
Οι παθογόνοι αυτοί μικροοργανισμοί εισέρχονται κυρίως από την ουρήθρα. Στην αρχή εντοπίζονται στους παραουρηθρικούς προστατικούς αδένες και αναπτύσσονται με αργούς ρυθμούς, χωρίς να προκαλούν σημαντικές ενοχλήσεις.
Σ’ ένα μεταγενέστερο στάδιο όμως, αρχίζουν να καταλαμβάνουν έναν μεγάλο αριθμό των παραουρηθραίων και των περιφερικών αδένων.
Όταν οι ενοχλήσεις ξεκινούν να εμφανίζονται, τότε η οργάνωση των μικροβίων βρίσκεται ήδη σε στάδιο αρκετά προχωρημένο.
Έχοντας οργανωθεί μέσα στους προστατικούς αδένες, προκαλούν ένα χρόνιο ανοσολογικό φαινόμενο, το οποίο συντηρεί την φλεγμονή. Στη συνέχεια δημιουργείται απόφραξη σχεδόντου συνόλου των προσβεβλημένων αδενικών σωληναρίωνπεριαδενική σκλύρηνση και ίνωση, στραγγαλίζοντας τα αιμοφόρα αγγεία και τα νεύρα του προστατικού παρεγχύματος. Αυτό καθιστά την θεραπεία τους πάρα πολύ δύσκολη έως και σχεδόν αδύνατη, αφού η συνήθης αντιμικροβιακή αγωγή δεν μπορεί να προσεγγίσει τις εστίες των μικροβίων.

Εικ.2 Οίδημα περιουρηθρικής ζώνης, απόφραξη με πυώδη έκκριση από τα προστατικά σωληνάρια.





3. Ποιοί παράγοντες είναι αυτοί που ευνοούν την χρόνια φλεγμονή στον προστάτη και γιατί οι θεραπείες με τα αντιβιοτικά δεν έχουν τα αναμενόμενα αποτελέσματα;

Ο προστάτης είναι αδένας με σχήμα πεπλατυσμένου κώνου, με την βάση του προς τα πάνω σε άμεση επαφή με την ουροδόχο κύστη και την κορυφή του προς τα κάτω.
Είναι γύρω από την ουρήθρα, όπως αυτή εξέρχεται από το στόμιο της ουροδόχου κύστης, μέσα στην οποία εκβάλλουν τα προστατικά σωληνάρια και οι 2 εκσπερματιστικοί πόροι στο ύψος ενός σχηματισμού, που ονομάζεται σπερματικό λοφίδιο.
Εκατέρωθεν της ουρήθρας υπάρχουν οι παραουρηθραίοι αδένες των οποίων τα σωληνάρια έχουν πορεία σύντομη αλλά οφιοειδή και οι περιφερικοί αδένες με σωληνάρια που έχουν σχετικά ευθεία πορεία αλλά με πολύ μεγαλύτερο μήκος.
Τά μικρόβια εισερχόμενα σε αυτούς τους αδένες προκαλούν φλεγμονώδη αντίδραση και στη συνέχεια απόφραξη στα προστατικά σωληνάρια. Έτσι αρχίζουν να πολλαπλασιάζονται, αποβάλλονται δύσκολα και δημιουργούν ίνωση στον περιαδενικό ιστό.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να σχηματιστεί ένα τείχος προστασίας απέναντι στα αντιβιοτικά που φθάνουν με μεγάλη δυσκολία στις απαραίτητες συγκεντρώσεις καταστροφής των μικροβίων, έχοντας να ξεπεράσουν την ήδη μειωμένη αγγείωση του προστατικού ιστού.

Εικ. 3 Επιπλοκές προστατίτιδας, όπως είναι στένωμα ουρήθρας, ατελής κένωση ουροδόχου κύστεως, διόγκωση προστάτου , ενδοπροστατική παλινδρόμηση ούρων.

Στην περιοχή της ουρήθρας, εξελίσσονται δύο φαινόμενα:

α) Μικροφλεγμονώδεις αλλοιώσεις με ταυτόχρονο σχηματισμό ουλώδη ιστού, που είτε μετατρέπεται σε ενδοαυλικό στενώμα στο ύψος του αυχένα της κύστης ή στην προστατική μοίρα της ουρήθρας, (προ του σφιγκτηριακου μηχανισμού) ή και
β) Το φαινόμενο της περιουρηθρικής σκλύρηνσης κατά μήκος της προστατικής μοίρας της ουρήθρας.
Ως επακόλουθο αυτό έχει την δημιουργία του φαινομένου της ενδοουρηθρικής παλινδρόμησης των ούρων μέσα στα προστατικά σωληνάρια με συνέπεια την ασβεστοποίηση τους και την περεταίρω επιβάρυνση του φαινομένου και την χρονιότητα της φλεγμονής.
Στις περισσότερες λοιπόν περιπτώσεις ή αντιμικροβιακή αγωγή αδυνατεί να αντιμετωπίσει το πρόβλημα, και στην καλύτερη περίπτωση απλά μειώνει τα ενοχλήματα ή τα καλύπτει πρόσκαιρα. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι ή πρόοδος της φλεγμονής ανακόπτεται κι έτσι οι περισσότεροι καταλήγουν να έρχονται σε ένα δεύτερο στάδιο, με πολλά περισσότερα προβλήματα ή και επιπλοκές της ασθένειας .





4. Παρενέργειες της χρόνιας φλεγμονής του προστάτη.

Σχεδόν το 70% των περιπτώσεων χρόνιας φλεγμονής του προστάτη, όταν παρουσιάζονται στα ουρολογικά ιατρεία συνοδεύονται από παρενέργειες όπως:
  • Λειτουργικά ή οργανικά στενώματα ουρήθρας: όπου εμφανίζονται προβλήματα στην ούρηση (αναφέρονται αναλυτικά παρακάτω) που πολλές φορές ο βαθμός της σοβαρότητας τους δεν μπορεί να γίνει αντιληπτός από τους ίδιους τους ασθενείς.
  • Προβλήματα που έχουν σχέση με την ικανότητα γονιμότητας του σπέρματος: λόγω της τοξικής δράσης της φλεγμονής, δημιουργείται πρόβλημα στην παραγωγή και στην ποιότητα του σπέρματος.
  • Προβλήματα στυτικής δυσλειτουργίας: διότι ή επέκταση της φλεγμονής στην περιοχή των στυτικών νεύρων δημιουργεί προβλήματα στον μηχανισμό πρόκλησης και διατήρησης της στύσης.
  • Αύξηση του μεγέθους του προστάτη: λόγω του διαρκούς ερεθισμού της φλεγμονής, δημιουργείται υπερπλασία και υπερτροφία των προστατικών κυττάρων.
  • Αυξημένη πιθανότητα δημιουργίας καρκινικού ιστού: ο συνδιασμός του συνεχούς ερεθισμού της φλεγμονής με την ταυτόχρονη πτώση του ανοσολογικού μηχανισμού, (που συνήθως συντελείται μετά την ηλικία των 60-65 ετών) οδηγεί στην αυξημένη πιθανότητα δημιουργίας και εμφάνισης καρκινικών κυττάρων





5. Συμπτώματα

Υπάρχουν μια σειρά από άτυπα ενοχλήματα που εάν επιμένουν θα πρέπει να μας βάζουν σε σκέψη όπως:
  • Μικρή ή μεγαλύτερη συχνότητα του αριθμού των ουρήσεων: δηλαδή, ενώ ό φυσιολογικός αριθμός είναι 3-4 ουρήσεις την ημέρα και καθόλου την νύχτα, η συχνότητα αυτή μεγαλώνει προοδευτικά και συνήθως διαφεύγει της αντίληψης μας.
  • Μείωση της δύναμης της ούρησης: δηλαδή, η ακτίνα της ούρησης αρχίζει να μειώνεται σιγά σιγά και πολλές φορές ο ασθενής πιέζει και την κοιλιά του, για να δώσει μία ώθηση στην ούρηση.
  • Αίσθημα ατελούς κένωσης της ουροδόχους κύστεως: δηλαδή ο ασθενής νιώθει οτι δεν έχει τελειώσει την ούρηση και ότι λίγα ούρα παραμένουν ακόμα μέσα στην κύστη.
  • Αίσθημα βάρους ή μουδιάσματος χαμηλά στην κοιλιακή χώρα, πάνω από τα γεννητικά όργανα: στο κέντρο ή και πλάγια.
  • Βάρος ή και άλγος στην οσφυϊκή χώρα ή χαμηλά στην σπονδυλική στήλη.
  • Αίσθημα γρήγορης κόπωσης, γενικά του σώματος.
  • Αίσθημα κόπωσης ή πόνου στους μηρούς.
  • Ίλιγγοι ή κεφαλαλγίες με υφέσεις και εξάρσεις που δεν αναγνωρίζονται σαφή αίτια στις συνήθεις εξετάσεις.
  • Ελαφρύ και κατά περιόδους στιγμιαίο καύσος ουρήθρας ή της κεφαλής του πέους.
  • Αλλαγές στον χρόνο της εκσπερμάτωσης: πρόωρη ή καθυστερημένη εκσπερμάτωση.
  • Βαλανοποστίτιδες: φλεγμονές της βαλάνου και της πόστης του πέους συνήθως μυκητιασικής αιτιολογίας που δεν υποχωρούν ή υποτροπιάζουν εύκολα μετά από θεραπευτική αγωγή.
  • Πόνος ή και καύσος κατά την διάρκεια ή αμέσως μετά την εκσπερμάτωση.
  • Αλλαγές στην σεξουαλική συμπεριφορά: μειώση της σεξουαλικής επιθυμίας ή μείωση στις στύσεις του πέους. Oι πρωινές στύσεις γίνονται πιο σπάνια ή δεν είναι πολύ σκληρές, ενώ οι προκλητές στύσεις δεν φθάνουν στην ποιότητα της σκληρότητας που πρέπει ή κι αν φθάνουν στην αρχή σε κάποια σκληρότητα αυτή χάνεται κατά την διάρκεια της επαφής.
  • Δυσκολία στην τεκνοποίηση: όταν ή γυναίκα εμφανίζει φυσιολογικές εξετάσεις, το σπέρμα φαίνεται να ευθύνεται για πάνω από το 40%-50% αυτών των περιπτώσεων, αφού η τοξική επίδραση της χρόνιας φλεγμονής μειώνει δραστικά τον αριθμό ή την κινητικότητα των σπερματοζωαρίων.
  • Αλλαγή στις συνήθειες αφόδευσης (δυσκοιλιότητα).
  • Εμφάνιση αίματος στα κόπρανα: αιμορροΐδες συχνά συνυπάρχουν και επιτείνονται από χρόνιες φλεγμονές του προστάτη.





6. Διάγνωση

Ο ουρολόγος πρέπει να είναι πολύ έμπειρος και ειδικά εξειδικευμένος σε αυτή την πάθηση αφού τόσο η δακτυλική εξέταση όσο και το διορθικό υπερηχογράφημα που θεωρούνται οι κατ΄ εξοχήν εξετάσεις για την πιστοποίηση της ύπαρξης όσο και την αξιολόγηση της βαρύτητας της φλεγμονής απαιτούν ιδιαίτερες γνώσεις πάνω στο αντικείμενο. Με την δακτυλική εξέταση γίνεται διερεύνηση της ποιότητας του προστατικού ιστού με την ύπαρξη ανάλογης ευαισθησίας ή και παραγωγής και εμφάνισης προστατικού εκρίμματος ουρήθρας.

Σχηματική παράσταση διενέργειας διορθικού υπερηχογραφήματος με λήψεις εικόνας στον εγκάρσιο και επιμήκη άξονα.

Με το διορθικό υπερηχογράφημα αναγνωρίζουμε την ηχογένεια του ιστού, την ύπαρξη αποτιτανώσεων, την αγγείωση στο επίπεδο της βλάβης και την ύπαρξη φλεγμονής στις σπερματοδόχες κύστεις ή και την ύπαρξη άλλων προστατικών αλλοιώσεων όπως διάταση του ελλειπτικού κυστιδίου ή λιθιάσεις των πόρων ή διατάσεις κυστιδίων του Μούλερ κλπ.
Οι μικροβιολογικές εξετάσεις του σπέρματος και του προστατικού υγρού (μετά από μάλαξη του προστάτη) συμπληρώνουν τον έλεγχο, χωρίς όμως να αποτελούν στοιχεία στα οποία μπορεί να βασιστεί κάποιος για να βεβαιώσει την ύπαρξη τόσο της φλεγμονής όσο και του αιτιολογικού παράγοντα πρόκλησης της φλεγμονής. Σε αρκετές περιπτώσεις (20% - 30%) δεν καταδεικνύονται οι αιτιολογικοί παράγοντες (δηλ. τα μικρόβια) που προκάλεσαν την φλεγμονή, αλλά ούτε και στοιχεία (π.χ. τα πυοσφαίρια) που καταδεικνύουν την ύπαρξη φλεγμονής.
Τις εξετάσεις συμπληρώνουν ένας ουροομετρικός έλεγχος (έλεγχος ποιότητας ούρησης) και εφόσον υπάρχουν επιπλοκές της φλεγμονής (δηλ. στενώματα, στυτική δυσλειτουργία κλπ.) ο έλεγχος συνεχίζεται με ουρηθροκυστεοσκόπηση, υπερηχογραφική καταγραφή φάσης της ούρησης, υπερηχογράφημα νεφρών και ουροδόχου κύστεως, υπερηχογράφημα όρχεως άμφω (επιπλοκές χρ. επιδιδυμίτιδας), τρίπλεξ των πεικών αρτηριών, σπερμοδιάγραμμα, ορμονολογικός έλεγχος καθώς και άλλες εξετάσεις αίματος.





7. Στόχοι Θεραπείας

Εδώ είναι και το πλέον δύσκολο κεφάλαιο της χρόνιας φλεγμονής του προστάτη. Για να γίνει κατανοητό σε τι αναφέρομαι πρέπει να καταλάβουμε τι σημαίνει θεραπεία και τι σημαίνει “απλά μειώνω ή και καλύπτω τα ενοχλήματα και συνήθως για κάποιο χρονικό διάστημα νοιώθω καλά”. Εδώ μεγάλη ευθύνη φέρουν πολλοί ουρολόγοι συνάδελφοι που δεν λένε την απόλυτη αλήθεια στους ασθενείς είτε γιατί δεν γνωρίζουν πολλά για το θέμα είτε γιατί δεν ξέρουν να λύσουν το πρόβλημα. Ως αποτέλεσμα, υποβαθμίζουν την σοβαρότητα της ασθένειας προκειμένου να αισθανθεί ό ασθενής καλύτερα ή απλά χορηγούν φάρμακα για την βελτίωση των συμπτωμάτων, χωρίς όμως δυστυχώς να πληροφορούν τους ασθενείς για τις συνέπειες της μη οριστικής αλλά προσωρινής επίλυσης του προβλήματος τους. Επειδή λοιπόν το πρόβλημα έχει μια μόνο λύση και αυτή δεν είναι άλλη από την ριζική και οριστική του αντιμετώπιση, ο σκοπός της θεραπευτικής τακτικής πρέπει να στοχεύει στα ακόλουθα:
  1. Πλήρη εξάλειψη των μικροοργανισμών που δημιούργησαν την φλεγμονή.
  2. Άρση της απόφραξης των σωληναρίων, στο επίπεδο προστατικών αδένων, των σπερματοδόχων κύστεων και της επιδιδυμίδας.
  3. Απομάκρυνση της πυώδους έκκρισης και των μικρολιθιάσεων από τα αποφραγμένα προστατικά κυστίδια που φλεγμαίνουν.
  4. Επαναφορά της φυσιολογικής αρχιτεκτονικής δομής, του μεγέθους και της λειτουργικό- τητας του αδένα.
  5. Πλήρη εξάλειψη των συμπτωμάτων του ασθενούς.
  6. Επαναφορά και διατήρηση της σωματικής δύναμης, της σεξουαλικής ικανότητας και της γονιμότητας του ασθενούς.
  7. Επαναφορά και διατήρηση της ψυχολογικής ισορροπίας του ασθενούς.
  8. Διαρκής αποθεραπεία χωρίς επαναφορά των ενοχλημάτων.





8. Θεραπεία

Η αρχική αντιμετώπιση μη επιπλεγμένης χρόνιας προστατίτιδας γίνεται με την λήψη αντιμικροβιακής αγωγής για χρονικό διάστημα όχι λιγότερο από μήνα. Μετά από αυτό το διάστημα και εφόσον η εκ νέου κλινική και υπερηχογραφική εξέταση δεικνύουν ότι ή φλεγμονή επιμένει παρά την μερική ή και πλήρη υποχώρηση των ενοχλημάτων, η αντιμετώ- πιση θα πρέπει να είναι ριζική. Ειδάλως θα υπάρξει προοδευτική επιδείνωση της φλεγμονής που στο επόμενο χρονικό διάστημα θα γίνει αισθητή, με την εμφάνιση εκ νέου της συμπτωματολογίας και ενδεχομένως με τις παρενέργειες που προαναφέρθηκαν (στυτική δυσλειτουργία, υπογονιμότητα κλπ.). Αυτές οι παρενέργειες θα αποτελέσουν ίσως και το κυρίαρχο πρόβλημα που θα αναγκάσει τον ασθενή να επισκεφθεί τον ουρολόγο και να ψάξει εναγωνίως για θεραπεία.
Σε όλα αυτά τα χρόνια της κλινικής μου εμπειρίας και της ενασχόλησης με το πρόβλημα της χρόνιας φλεγμονής στον προστάτη, η μοναδική αγωγή που λύνει το πρόβλημα επιτυγχάνοντας όλα σχεδόν τα ανωτέρω αναφερόμενα ζητούμενα, είναι ο συνδυασμός της αντιμικροβιακής και αντιφλεγμονώδους αγωγής με την δακτυλική θεραπεία του αδένα, προσαρμοσμένη στις απαιτήσεις κάθε είδους προστατικής φλεγμονής, εξειδικευμένης για τον κάθε ασθενή (finger pressure unblocking curative treatment).
Στόχος αυτής της ειδικής θεραπείας είναι να διασπάσει όλες τις σκληρές και έντονα οργανωμένες εστίες της φλεγμονής, να οδηγήσει στην άρση της απόφραξης και την ομαλή κυκλοφορία του προστατικού υγρού σε κάθε αδενικό σωληνάριο, την αποκατάσταση της μικροαγγειακής κυκλοφορίας στον αδενικό ιστό, την πλήρη απαλλαγή από τις μικροβιακές εστίες και την φυσιολογική αποκατάσταση της ανοσολογικής αντίδρασης του οργανισμού στον υγιή πλέον προστατικό αδενικό ιστό.
Η θεραπεία αυτή οδηγεί σε αποτελέσματα τα οποία κρίνονται εντυπωσιακά αφού η ίαση κυμαίνεται σε ποσοστό από 92 - 96%.
Σε ελάχιστες περιπτώσεις (λιγότερο από 5-6%), όπου παρά την ανωτέρω αγωγή δεν έχουν εξαλειφθεί πλήρως τα συμπτώματα ή ελάχιστες εστίες μικροβίων επιμένουν να υπάρχουν ακόμα στις καλλιέργειες του προστατικού υγρού (μετά από μάλαξη του αδένα), τότε χρησιμοποιείται ενδοπροστατική και ενδεχομένως και ενδοσπερματοδοχοκυστική έγχυση μίγματος 3-5 αντιμικροβιακών φαρμάκων.
Τα συστατικά του μίγματος επιλέγονται προσεκτικά με αντιβιόγραμμα μετά από λεπτομερή καλλιέργεια του προστατικού υγρού - σπέρματος. Με την βοήθεια της κατευθυνόμενης διορθικής υπερηχογραφίας, σε μια έως τρείς (1-3) συνεδρίες με διαφορά 7-10 ημερών μεταξύ τους, επιτυγχάνεται οριστική λύση στο χρόνιο πρόβλημα, αφού οι συγκεντρώσεις των φαρμάκων στον ήδη αναδομημένο προστατικό αδενικό ιστό αγγίζουν έως και τις 1000 φορές περισσότερο, σε σχέση με αυτές που επιτυγχάνονται όταν τα φάρμακα λαμβάνονται από το στόμα (per os).





9. Εναλλακτική Θεραπευτική Αντιμετώπιση - Ενδοπροστατικές Ενέσεις

Μια εναλλακτική λύση για αυτούς που αδυνατούν να ακολουθήσουν την δακτυλική θεραπεία όπως:
  • Ασθενείς με ελάχιστο χρόνο λόγω εργασίας, διαμονής εξωτερικού κλπ.
  • Ασθενείς με μεγάλη ευαισθησία στην δακτυλική πίεση.
  • Ηλικιωμένους (60-80 ετών).
είναι οι ενδοπροστατικές ενέσεις με μίγμα αντιμικροβιακών και αντιφλεγμονωδών ουσιών που εφαρμόζονται συνήθως μία φορά κάθε μήνα με μέσο αριθμό επαναλήψεων που ποικίλει από 3 έως και 6 μήνες. Στις περιπτώσεις που ο ασθενής υποφέρει για αρκετά χρόνια (π.χ. 20- 25) από την χρόνια προστατίτιδα ή το μέγεθος του προστάτη ξεπερνά τα 60-70 γραμμάρια και οι ενδοπροστατικές αλλοιώσεις είναι αρκετά εξελιγμένες, μπορεί να χρειαστεί μέχρι και 10 επαναλήψεις.
Οι ενδοπροστατικές ενέσεις γίνονται με την χρήση του διορθικού υπερηχογράφου στον οποίο προσαρμόζεται οδηγός έτσι ώστε η βελόνα παρακέντησης να εγχύει τα φάρμακα στις θέσεις όπου φωτογραφίζονται οι κύριες βλάβες του προστατικού παρεγχύματος. Ο αριθμός των αναγκαίων ενδοπροστατικών ενέσεων καθορίζεται από την εικόνα βελτίωσης του προστάτη στην εξέταση με διορθικό υπερηχογράφημα που γίνεται πάντα ένα μήνα μετά από την κάθε έγχυση.
Εικ. 4 Ενδοπροστατική έγχυση αντιμικροβιακών ουσιών.
Η θεραπεία βασίζεται στο γεγονός ότι η αποτελεσματικότητα των αντιμικροβιακών ουσιών αυξάνεται εκατοντάδες φορές, όταν αυτές εισέρχονται με ένεση στις αλλοιωμένες περιοχές του προστάτη. Το αντιμικροβιακό μίγμα περιέχει μία σειρά αντιβιοτικών και αντιφλεγμονωδών ουσιών που καλύπτουν πλήρως το μικροβιακό φάσμα που προκαλεί την χρόνια προστατίτιδα.
Τυπικά, μετά την πρώτη ενδοπροστατική ένεση, ο ασθενής βλέπει μια σημαντική βελτίωση σε ποσοστό 40%-50%, κυρίως στα ερεθιστικά του ενοχλήματα όπως το άλγος, η συχνοουρία, καύσος ούρησης κλπ. Στα αποφρακτικά προβλήματα όπως η δυσκολία στην ούρηση, ο ρυθμός βελτίωσης είναι μικρότερος. Κατά μέσο όρο, 70%-80% των ασθενών βλέπουν σημαντικές βελτιώσεις μετά από 3-4 ενέσεις.
Η θεραπεία αυτή είναι μια ικανοποιητική εναλλακτική λύση η οποία όμως δεν οδηγεί σε πλήρη ίαση. Ωστόσο, συνοδεύεται με πολύ καλά αποτελέσματα στην υποχώρηση των κύριων ή και επίμονων ενοχλημάτων που έχουν επιφέρει αλλαγές στην ποιότητα ζωής του ασθενή. Τα ποσοστά βελτίωσης της ασθένειας κυμαίνονται στο 60%-65%.
                                                                                                                                                                Γεωργιάδης Παύλος

Tuesday, June 13, 2017

ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΚΑΡΠΙΑΙΟΥ ΣΩΛΗΝΑ

Το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα είναι ουσιαστικά το μούδιασμα, το μυρμήγκιασμα, η αδυναμία και άλλα προβλήματα στο χέρι σας, λόγω αυξημένης πίεσης στο μέσο νεύρο στον καρπό σας.
Το μέσο νεύρο και πολλοί ακόμα τένοντες περνούν από το το χέρι σας προς την παλάμη μέσα από ένα μικρό χώρο στον καρπό που ονομάζεται καρπιαίος σωλήνας.
Το μέσο νεύρο ελέγχει τις κινήσεις και την αίσθηση στον αντίχειρα και στα τρία πρώτα δάχτυλα (όχι στο μικρό σας δάχτυλο).
Η αυξημένη πίεση στο μέσο νεύρο προκαλεί το σύνδρομο του καρπιαίου σωλήνα. Η πίεση αυτή μπορεί να προέλθει από διόγκωση ή από οτιδήποτε κάνει τον καρπιαίο σωλήνα μικρότερο σε διάμετρο. Πολλά πράγματα μπορούν να προκαλέσουν πρήξιμο του μέσου νεύρου, όπως:
  • Ασθένειες όπως ο υποθυρεοειδισμός, η ρευματοειδής αρθρίτιδα και ο διαβήτης
  • Το να κάνετε τις ίδιες κινήσεις με τα χέρια σας ξανά και ξανά, ειδικά αν ο καρπός είναι λυγισμένος προς τα κάτω (δηλαδή η παλάμη σας είναι κάτω από τον καρπό) ή αν κάνετε τις ίδιες κινήσεις του καρπού ξανά και ξανά.
  • Εγκυμοσύνη                                                                                                                                                                                                                                                                                                                    Ποια είναι τα συμπτώματα του συνδρόμου καρπιαίου σωλήνα;
    Τα συμπτώματα χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: ήπια και σοβαρά.
    Τα ήπια συμπτώματα επηρεάζουν τις περισσότερες φορές την παλάμη και σπανιότερα το χέρι πάνω από τον καρπό, αλλά μπορεί να εξαπλωθούν μέχρι τον ώμο.
    • Μούδιασμα ή πόνος στο χέρι, τον βραχίονα, ή τον καρπό που σας ξυπνά μέσα στη νύχτα. Όταν "τινάζετε" ή κινείτε α δάχτυλά σας μπορεί να νιώθετε ανακούφιση.
    • Περιστασιακά μπορεί να νιώσετε μυρμήγκιασμα, μούδιασμα, μια αίσθηση σας να τρυπούν "καρφίτσες και βελόνες", ή πόνο.
    • Μούδιασμα ή πόνος που χειροτερεύει, ενώ χρησιμοποιείτε το χέρι ή τον καρπό σας. Είναι πιθανό να το αισθανθείτε αυτό, όταν πιάνετε ένα αντικείμενο με το χέρι σας ή όταν λυγίζετε τον καρπό σας.
    • Περιστασιακός πόνος στον πήχη σας μεταξύ του αγκώνα και του καρπού σας.
    • Ακαμψία στα δάχτυλα, όταν σηκώνεστε το πρωί.
    Τα σοβαρά συμπτώματα προβλήματος στον καρπιαίο σωλήνα μπορεί να εκδηλωθούν με μούδιασμα ή μειωμένη αντοχή και δύναμη στα δάχτυλα, τον αντίχειρα ή το χέρι. Μπορεί να είναι δύσκολο να...
    ...κάνετε απλές κινήσεις των χεριών, όπως το βούρτσισμα των μαλλιών σας ή το να κρατήσετε καλά το πιρούνι καθώς τρώτε. Μπορεί επίσης να σας πέφτουν ακούσια αντικείμενα που κρατάτε στο χέρι.
    ...πιάσετε ένα αντικείμενο με τον αντίχειρα και το πρώτο δάχτυλο. Αυτό ονομάζεται απώλεια της δύναμης συστολής.
    ...χρησιμοποιήστε τον αντίχειρά σας, ενώ κάνετε απλές εργασίες, όπως το άνοιγμα ενός βάζου. Με το μακροχρόνιο σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα, οι μυς του αντίχειρα μπορεί να ατροφήσουν.
    Τα συμπτώματα συνήθως εμφανίζονται σε τμήματα του χεριού που συνδέονται με το μέσο νεύρο: τον αντίχειρα, τον δείκτη, το μεσαίο δάχτυλο και το ήμισυ του παράμεσου.
    Το μεσαίο νεύρο δεν επηρεάζει το μικρό σας δάχτυλό σας. Έτσι, αν το μικρό σας δάχτυλο επηρεάζεται, μπορεί να μην έχετε το σύνδρομο του καρπιαίου σωλήνα.
    Τα συμπτώματα συμβαίνουν συχνά και στα δύο χέρια, αλλά είναι συνήθως πιο έντονα στο ένα. Μπορεί να παρατηρήσετε τα συμπτώματα πρώτη φορά κατά τη νύχτα. Τα άτομα με σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα μπορεί να κοιμούνται, αλλά ο πόνος ή το μούδιασμα στο χέρι να τα κάνει να ξυπνήσουν.                                                                                              Στέφανος Παπαδόπουλος                                                                      Νευροχειρουργός

Videos