ΧΡΟΝΙΑ ΠΡΟΣΤΑΤΙΤΙΔΑ

Τι είναι η Χρόνια Προστατίτιδα;

Είναι φλεγμονή του προστάτη αδένα.
Κύρια αιτία είναι η λοίμωξη από μικρόβια.
Δεδομένο επακόλουθο είναι η δημιουργία λειτουργικών ή οργανικών βλαβών στο επίπεδο της ουρήθρας και των υπολοίπων οργάνων του ουρογεννητικού συστήματος.
Οι βλάβες αυτές προκαλούν αρκετές παρενέργειες στην ομαλή λειτουργία της ούρησης, στην ικανότητα αναπαραγωγής και στη σεξουαλική ικανότητα.
Η προστατίτιδα αποτελεί τον κύριο παράγοντα προβλημάτων στον άνδρα. Yπολογίζεται ότι ποσοστό που κυμαίνεται στο 40% – 50% του ανδρικού πληθυσμού αναζητά βοήθεια για την αντιμετώπιση των επίμονων ενοχλημάτων. Αυτά αφορούν είτε ενοχλήσεις ιδιαίτερα στην περιοχή της πυέλου, είτε επιπλοκές που δημιουργούνται από την προοδευτική εξέλιξη της ασθένειας, που κατά κύριο λόγο είναι η δυσλειτουργία στην στύση και η τοξική επίδραση στο σπέρμα.

Εικ.1 Ουρογεννητικό Σύστημα Ανδρός

2. Ποιά είναι τα αίτια της Χρόνιας Προστατίτιδας και γιατί η φλεγμονή δεν γίνεται εύκολα αντιληπτή από την αρχή;

Εχει αποδειχθεί ότι κύρια αιτία δημιουργίας της φλεγμονής, τουλάχιστον πάντα στην αρχική της φάση, είναι τα μικρόβια.

Οι παθογόνοι αυτοί μικροοργανισμοί εισέρχονται κυρίως από την ουρήθρα. Στην αρχή εντοπίζονται στους παραουρηθρικούς προστατικούς αδένες και αναπτύσσονται με αργούς ρυθμούς, χωρίς να προκαλούν σημαντικές ενοχλήσεις.

Σ’ ένα μεταγενέστερο στάδιο όμως, αρχίζουν να καταλαμβάνουν έναν μεγάλο αριθμό των παραουρηθραίων και των περιφερικών αδένων.

Όταν οι ενοχλήσεις ξεκινούν να εμφανίζονται, τότε η οργάνωση των μικροβίων βρίσκεται ήδη σε στάδιο αρκετά προχωρημένο.

Έχοντας οργανωθεί μέσα στους προστατικούς αδένες, προκαλούν ένα χρόνιο ανοσολογικό φαινόμενο, το οποίο συντηρεί την φλεγμονή. Στη συνέχεια δημιουργείται απόφραξη σχεδόντου συνόλου των προσβεβλημένων αδενικών σωληναρίων, περιαδενική σκλύρηνση και ίνωση, στραγγαλίζοντας τα αιμοφόρα αγγεία και τα νεύρα του προστατικού παρεγχύματος. Αυτό καθιστά την θεραπεία τους πάρα πολύ δύσκολη έως και σχεδόν αδύνατη, αφού η συνήθης αντιμικροβιακή αγωγή δεν μπορεί να προσεγγίσει τις εστίες των μικροβίων.

Εικ.2 Οίδημα περιουρηθρικής ζώνης, απόφραξη με πυώδη έκκριση από τα προστατικά σωληνάρια.

3. Ποιοί παράγοντες είναι αυτοί που ευνοούν την χρόνια φλεγμονή στον προστάτη και γιατί οι θεραπείες με τα αντιβιοτικά δεν έχουν τα αναμενόμενα αποτελέσματα;

Ο προστάτης είναι αδένας με σχήμα πεπλατυσμένου κώνου, με την βάση του προς τα πάνω σε άμεση επαφή με την ουροδόχο κύστη και την κορυφή του προς τα κάτω.

Είναι γύρω από την ουρήθρα, όπως αυτή εξέρχεται από το στόμιο της ουροδόχου κύστης, μέσα στην οποία εκβάλλουν τα προστατικά σωληνάρια και οι 2 εκσπερματιστικοί πόροι στο ύψος ενός σχηματισμού, που ονομάζεται σπερματικό λοφίδιο.

Εκατέρωθεν της ουρήθρας υπάρχουν οι παραουρηθραίοι αδένες των οποίων τα σωληνάρια έχουν πορεία σύντομη αλλά οφιοειδή και οι περιφερικοί αδένες με σωληνάρια που έχουν σχετικά ευθεία πορεία αλλά με πολύ μεγαλύτερο μήκος.

Τά μικρόβια εισερχόμενα σε αυτούς τους αδένες προκαλούν φλεγμονώδη αντίδραση και στη συνέχεια απόφραξη στα προστατικά σωληνάρια. Έτσι αρχίζουν να πολλαπλασιάζονται, αποβάλλονται δύσκολα και δημιουργούν ίνωση στον περιαδενικό ιστό.

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να σχηματιστεί ένα τείχος προστασίας απέναντι στα αντιβιοτικά που φθάνουν με μεγάλη δυσκολία στις απαραίτητες συγκεντρώσεις καταστροφής των μικροβίων, έχοντας να ξεπεράσουν την ήδη μειωμένη αγγείωση του προστατικού ιστού.

Εικ. 3 Επιπλοκές προστατίτιδας, όπως είναι στένωμα ουρήθρας, ατελής κένωση ουροδόχου κύστεως, διόγκωση προστάτου , ενδοπροστατική παλινδρόμηση ούρων.

Στην περιοχή της ουρήθρας, εξελίσσονται δύο φαινόμενα:

α) Μικροφλεγμονώδεις αλλοιώσεις με ταυτόχρονο σχηματισμό ουλώδη ιστού, που είτε μετατρέπεται σε ενδοαυλικό στενώμα στο ύψος του αυχένα της κύστης ή στην προστατική μοίρα της ουρήθρας, (προ του σφιγκτηριακου μηχανισμού) ή και

β) Το φαινόμενο της περιουρηθρικής σκλύρηνσης κατά μήκος της προστατικής μοίρας της ουρήθρας.

Ως επακόλουθο αυτό έχει την δημιουργία του φαινομένου της ενδοουρηθρικής παλινδρόμησης των ούρων μέσα στα προστατικά σωληνάρια με συνέπεια την ασβεστοποίηση τους και την περεταίρω επιβάρυνση του φαινομένου και την χρονιότητα της φλεγμονής.

Στις περισσότερες λοιπόν περιπτώσεις ή αντιμικροβιακή αγωγή αδυνατεί να αντιμετωπίσει το πρόβλημα, και στην καλύτερη περίπτωση απλά μειώνει τα ενοχλήματα ή τα καλύπτει πρόσκαιρα. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι ή πρόοδος της φλεγμονής ανακόπτεται κι έτσι οι περισσότεροι καταλήγουν να έρχονται σε ένα δεύτερο στάδιο, με πολλά περισσότερα προβλήματα ή και επιπλοκές της ασθένειας .

4. Παρενέργειες της χρόνιας φλεγμονής του προστάτη.

Σχεδόν το 70% των περιπτώσεων χρόνιας φλεγμονής του προστάτη, όταν παρουσιάζονται στα ουρολογικά ιατρεία συνοδεύονται από παρενέργειες όπως:

• Λειτουργικά ή οργανικά στενώματα ουρήθρας: όπου εμφανίζονται προβλήματα στην ούρηση (αναφέρονται αναλυτικά παρακάτω) που πολλές φορές ο βαθμός της σοβαρότητας τους δεν μπορεί να γίνει αντιληπτός από τους ίδιους τους ασθενείς.
• Προβλήματα που έχουν σχέση με την ικανότητα γονιμότητας του σπέρματος: λόγω της τοξικής δράσης της φλεγμονής, δημιουργείται πρόβλημα στην παραγωγή και στην ποιότητα του σπέρματος.
• Προβλήματα στυτικής δυσλειτουργίας: διότι ή επέκταση της φλεγμονής στην περιοχή των στυτικών νεύρων δημιουργεί προβλήματα στον μηχανισμό πρόκλησης και διατήρησης της στύσης.
• Αύξηση του μεγέθους του προστάτη: λόγω του διαρκούς ερεθισμού της φλεγμονής, δημιουργείται υπερπλασία και υπερτροφία των προστατικών κυττάρων.
• Αυξημένη πιθανότητα δημιουργίας καρκινικού ιστού: ο συνδιασμός του συνεχούς ερεθισμού της φλεγμονής με την ταυτόχρονη πτώση του ανοσολογικού μηχανισμού, (που συνήθως συντελείται μετά την ηλικία των 60-65 ετών) οδηγεί στην αυξημένη πιθανότητα δημιουργίας και εμφάνισης καρκινικών κυττάρων

5. Συμπτώματα

Υπάρχουν μια σειρά από άτυπα ενοχλήματα που εάν επιμένουν θα πρέπει να μας βάζουν σε σκέψη όπως:

• Μικρή ή μεγαλύτερη συχνότητα του αριθμού των ουρήσεων: δηλαδή, ενώ ό φυσιολογικός αριθμός είναι 3-4 ουρήσεις την ημέρα και καθόλου την νύχτα, η συχνότητα αυτή μεγαλώνει προοδευτικά και συνήθως διαφεύγει της αντίληψης μας.
• Μείωση της δύναμης της ούρησης: δηλαδή, η ακτίνα της ούρησης αρχίζει να μειώνεται σιγά σιγά και πολλές φορές ο ασθενής πιέζει και την κοιλιά του, για να δώσει μία ώθηση στην ούρηση.
• Αίσθημα ατελούς κένωσης της ουροδόχους κύστεως: δηλαδή ο ασθενής νιώθει οτι δεν έχει τελειώσει την ούρηση και ότι λίγα ούρα παραμένουν ακόμα μέσα στην κύστη.
• Αίσθημα βάρους ή μουδιάσματος χαμηλά στην κοιλιακή χώρα, πάνω από τα γεννητικά όργανα: στο κέντρο ή και πλάγια.
• Βάρος ή και άλγος στην οσφυϊκή χώρα ή χαμηλά στην σπονδυλική στήλη.
• Αίσθημα γρήγορης κόπωσης, γενικά του σώματος.
• Αίσθημα κόπωσης ή πόνου στους μηρούς.
• Ίλιγγοι ή κεφαλαλγίες με υφέσεις και εξάρσεις που δεν αναγνωρίζονται σαφή αίτια στις συνήθεις εξετάσεις.
• Ελαφρύ και κατά περιόδους στιγμιαίο καύσος ουρήθρας ή της κεφαλής του πέους.
• Αλλαγές στον χρόνο της εκσπερμάτωσης: πρόωρη ή καθυστερημένη εκσπερμάτωση.
• Βαλανοποστίτιδες: φλεγμονές της βαλάνου και της πόστης του πέους συνήθως μυκητιασικής αιτιολογίας που δεν υποχωρούν ή υποτροπιάζουν εύκολα μετά από θεραπευτική αγωγή.
• Πόνος ή και καύσος κατά την διάρκεια ή αμέσως μετά την εκσπερμάτωση.
• Αλλαγές στην σεξουαλική συμπεριφορά: μειώση της σεξουαλικής επιθυμίας ή μείωση στις στύσεις του πέους. Oι πρωινές στύσεις γίνονται πιο σπάνια ή δεν είναι πολύ σκληρές, ενώ οι προκλητές στύσεις δεν φθάνουν στην ποιότητα της σκληρότητας που πρέπει ή κι αν φθάνουν στην αρχή σε κάποια σκληρότητα αυτή χάνεται κατά την διάρκεια της επαφής.
• Δυσκολία στην τεκνοποίηση: όταν ή γυναίκα εμφανίζει φυσιολογικές εξετάσεις, το σπέρμα φαίνεται να ευθύνεται για πάνω από το 40%-50% αυτών των περιπτώσεων, αφού η τοξική επίδραση της χρόνιας φλεγμονής μειώνει δραστικά τον αριθμό ή την κινητικότητα των σπερματοζωαρίων.
• Αλλαγή στις συνήθειες αφόδευσης (δυσκοιλιότητα).
• Εμφάνιση αίματος στα κόπρανα: αιμορροΐδες συχνά συνυπάρχουν και επιτείνονται από χρόνιες φλεγμονές του προστάτη.

6. Διάγνωση

Ο ουρολόγος πρέπει να είναι πολύ έμπειρος και ειδικά εξειδικευμένος σε αυτή την πάθηση αφού τόσο η δακτυλική εξέταση όσο και το διορθικό υπερηχογράφημα που θεωρούνται οι κατ΄ εξοχήν εξετάσεις για την πιστοποίηση της ύπαρξης όσο και την αξιολόγηση της βαρύτητας της φλεγμονής απαιτούν ιδιαίτερες γνώσεις πάνω στο αντικείμενο. Με την δακτυλική εξέταση γίνεται διερεύνηση της ποιότητας του προστατικού ιστού με την ύπαρξη ανάλογης ευαισθησίας ή και παραγωγής και εμφάνισης προστατικού εκρίμματος ουρήθρας.

Σχηματική παράσταση διενέργειας διορθικού υπερηχογραφήματος με λήψεις εικόνας στον εγκάρσιο και επιμήκη άξονα.

Με το διορθικό υπερηχογράφημα αναγνωρίζουμε την ηχογένεια του ιστού, την ύπαρξη αποτιτανώσεων, την αγγείωση στο επίπεδο της βλάβης και την ύπαρξη φλεγμονής στις σπερματοδόχες κύστεις ή και την ύπαρξη άλλων προστατικών αλλοιώσεων όπως διάταση του ελλειπτικού κυστιδίου ή λιθιάσεις των πόρων ή διατάσεις κυστιδίων του Μούλερ κλπ.

Οι μικροβιολογικές εξετάσεις του σπέρματος και του προστατικού υγρού (μετά από μάλαξη του προστάτη) συμπληρώνουν τον έλεγχο, χωρίς όμως να αποτελούν στοιχεία στα οποία μπορεί να βασιστεί κάποιος για να βεβαιώσει την ύπαρξη τόσο της φλεγμονής όσο και του αιτιολογικού παράγοντα πρόκλησης της φλεγμονής. Σε αρκετές περιπτώσεις (20% - 30%) δεν καταδεικνύονται οι αιτιολογικοί παράγοντες (δηλ. τα μικρόβια) που προκάλεσαν την φλεγμονή, αλλά ούτε και στοιχεία (π.χ. τα πυοσφαίρια) που καταδεικνύουν την ύπαρξη φλεγμονής.

Τις εξετάσεις συμπληρώνουν ένας ουροομετρικός έλεγχος (έλεγχος ποιότητας ούρησης) και εφόσον υπάρχουν επιπλοκές της φλεγμονής (δηλ. στενώματα, στυτική δυσλειτουργία κλπ.) ο έλεγχος συνεχίζεται με ουρηθροκυστεοσκόπηση, υπερηχογραφική καταγραφή φάσης της ούρησης, υπερηχογράφημα νεφρών και ουροδόχου κύστεως, υπερηχογράφημα όρχεως άμφω (επιπλοκές χρ. επιδιδυμίτιδας), τρίπλεξ των πεικών αρτηριών, σπερμοδιάγραμμα, ορμονολογικός έλεγχος καθώς και άλλες εξετάσεις αίματος.

7. Στόχοι Θεραπείας

Εδώ είναι και το πλέον δύσκολο κεφάλαιο της χρόνιας φλεγμονής του προστάτη. Για να γίνει κατανοητό σε τι αναφέρομαι πρέπει να καταλάβουμε τι σημαίνει θεραπεία και τι σημαίνει “απλά μειώνω ή και καλύπτω τα ενοχλήματα και συνήθως για κάποιο χρονικό διάστημα νοιώθω καλά”. Εδώ μεγάλη ευθύνη φέρουν πολλοί ουρολόγοι συνάδελφοι που δεν λένε την απόλυτη αλήθεια στους ασθενείς είτε γιατί δεν γνωρίζουν πολλά για το θέμα είτε γιατί δεν ξέρουν να λύσουν το πρόβλημα. Ως αποτέλεσμα, υποβαθμίζουν την σοβαρότητα της ασθένειας προκειμένου να αισθανθεί ό ασθενής καλύτερα ή απλά χορηγούν φάρμακα για την βελτίωση των συμπτωμάτων, χωρίς όμως δυστυχώς να πληροφορούν τους ασθενείς για τις συνέπειες της μη οριστικής αλλά προσωρινής επίλυσης του προβλήματος τους. Επειδή λοιπόν το πρόβλημα έχει μια μόνο λύση και αυτή δεν είναι άλλη από την ριζική και οριστική του αντιμετώπιση, ο σκοπός της θεραπευτικής τακτικής πρέπει να στοχεύει στα ακόλουθα:

1. Πλήρη εξάλειψη των μικροοργανισμών που δημιούργησαν την φλεγμονή.
2. Άρση της απόφραξης των σωληναρίων, στο επίπεδο προστατικών αδένων, των σπερματοδόχων κύστεων και της επιδιδυμίδας.
3. Απομάκρυνση της πυώδους έκκρισης και των μικρολιθιάσεων από τα αποφραγμένα προστατικά κυστίδια που φλεγμαίνουν.
4. Επαναφορά της φυσιολογικής αρχιτεκτονικής δομής, του μεγέθους και της λειτουργικό- τητας του αδένα.
5. Πλήρη εξάλειψη των συμπτωμάτων του ασθενούς.
6. Επαναφορά και διατήρηση της σωματικής δύναμης, της σεξουαλικής ικανότητας και της γονιμότητας του ασθενούς.
7. Επαναφορά και διατήρηση της ψυχολογικής ισορροπίας του ασθενούς.
8. Διαρκής αποθεραπεία χωρίς επαναφορά των ενοχλημάτων.

8. Θεραπεία

Η αρχική αντιμετώπιση μη επιπλεγμένης χρόνιας προστατίτιδας γίνεται με την λήψη αντιμικροβιακής αγωγής για χρονικό διάστημα όχι λιγότερο από μήνα. Μετά από αυτό το διάστημα και εφόσον η εκ νέου κλινική και υπερηχογραφική εξέταση δεικνύουν ότι ή φλεγμονή επιμένει παρά την μερική ή και πλήρη υποχώρηση των ενοχλημάτων, η αντιμετώ- πιση θα πρέπει να είναι ριζική. Ειδάλως θα υπάρξει προοδευτική επιδείνωση της φλεγμονής που στο επόμενο χρονικό διάστημα θα γίνει αισθητή, με την εμφάνιση εκ νέου της συμπτωματολογίας και ενδεχομένως με τις παρενέργειες που προαναφέρθηκαν (στυτική δυσλειτουργία, υπογονιμότητα κλπ.). Αυτές οι παρενέργειες θα αποτελέσουν ίσως και το κυρίαρχο πρόβλημα που θα αναγκάσει τον ασθενή να επισκεφθεί τον ουρολόγο και να ψάξει εναγωνίως για θεραπεία.

Σε όλα αυτά τα χρόνια της κλινικής μου εμπειρίας και της ενασχόλησης με το πρόβλημα της χρόνιας φλεγμονής στον προστάτη, η μοναδική αγωγή που λύνει το πρόβλημα επιτυγχάνοντας όλα σχεδόν τα ανωτέρω αναφερόμενα ζητούμενα, είναι ο συνδυασμός της αντιμικροβιακής και αντιφλεγμονώδους αγωγής με την δακτυλική θεραπεία του αδένα, προσαρμοσμένη στις απαιτήσεις κάθε είδους προστατικής φλεγμονής, εξειδικευμένης για τον κάθε ασθενή (finger pressure unblocking curative treatment).

Στόχος αυτής της ειδικής θεραπείας είναι να διασπάσει όλες τις σκληρές και έντονα οργανωμένες εστίες της φλεγμονής, να οδηγήσει στην άρση της απόφραξης και την ομαλή κυκλοφορία του προστατικού υγρού σε κάθε αδενικό σωληνάριο, την αποκατάσταση της μικροαγγειακής κυκλοφορίας στον αδενικό ιστό, την πλήρη απαλλαγή από τις μικροβιακές εστίες και την φυσιολογική αποκατάσταση της ανοσολογικής αντίδρασης του οργανισμού στον υγιή πλέον προστατικό αδενικό ιστό.

Η θεραπεία αυτή οδηγεί σε αποτελέσματα τα οποία κρίνονται εντυπωσιακά αφού η ίαση κυμαίνεται σε ποσοστό από 92 - 96%.

Σε ελάχιστες περιπτώσεις (λιγότερο από 5-6%), όπου παρά την ανωτέρω αγωγή δεν έχουν εξαλειφθεί πλήρως τα συμπτώματα ή ελάχιστες εστίες μικροβίων επιμένουν να υπάρχουν ακόμα στις καλλιέργειες του προστατικού υγρού (μετά από μάλαξη του αδένα), τότε χρησιμοποιείται ενδοπροστατική και ενδεχομένως και ενδοσπερματοδοχοκυστική έγχυση μίγματος 3-5 αντιμικροβιακών φαρμάκων.

Τα συστατικά του μίγματος επιλέγονται προσεκτικά με αντιβιόγραμμα μετά από λεπτομερή καλλιέργεια του προστατικού υγρού - σπέρματος. Με την βοήθεια της κατευθυνόμενης διορθικής υπερηχογραφίας, σε μια έως τρείς (1-3) συνεδρίες με διαφορά 7-10 ημερών μεταξύ τους, επιτυγχάνεται οριστική λύση στο χρόνιο πρόβλημα, αφού οι συγκεντρώσεις των φαρμάκων στον ήδη αναδομημένο προστατικό αδενικό ιστό αγγίζουν έως και τις 1000 φορές περισσότερο, σε σχέση με αυτές που επιτυγχάνονται όταν τα φάρμακα λαμβάνονται από το στόμα (per os).

9. Εναλλακτική Θεραπευτική Αντιμετώπιση - Ενδοπροστατικές Ενέσεις

Μια εναλλακτική λύση για αυτούς που αδυνατούν να ακολουθήσουν την δακτυλική θεραπεία όπως:

• Ασθενείς με ελάχιστο χρόνο λόγω εργασίας, διαμονής εξωτερικού κλπ.
• Ασθενείς με μεγάλη ευαισθησία στην δακτυλική πίεση.
• Ηλικιωμένους (60-80 ετών).

είναι οι ενδοπροστατικές ενέσεις με μίγμα αντιμικροβιακών και αντιφλεγμονωδών ουσιών που εφαρμόζονται συνήθως μία φορά κάθε μήνα με μέσο αριθμό επαναλήψεων που ποικίλει από 3 έως και 6 μήνες. Στις περιπτώσεις που ο ασθενής υποφέρει για αρκετά χρόνια (π.χ. 20- 25) από την χρόνια προστατίτιδα ή το μέγεθος του προστάτη ξεπερνά τα 60-70 γραμμάρια και οι ενδοπροστατικές αλλοιώσεις είναι αρκετά εξελιγμένες, μπορεί να χρειαστεί μέχρι και 10 επαναλήψεις.

Οι ενδοπροστατικές ενέσεις γίνονται με την χρήση του διορθικού υπερηχογράφου στον οποίο προσαρμόζεται οδηγός έτσι ώστε η βελόνα παρακέντησης να εγχύει τα φάρμακα στις θέσεις όπου φωτογραφίζονται οι κύριες βλάβες του προστατικού παρεγχύματος. Ο αριθμός των αναγκαίων ενδοπροστατικών ενέσεων καθορίζεται από την εικόνα βελτίωσης του προστάτη στην εξέταση με διορθικό υπερηχογράφημα που γίνεται πάντα ένα μήνα μετά από την κάθε έγχυση.

Εικ. 4 Ενδοπροστατική έγχυση αντιμικροβιακών ουσιών.

Η θεραπεία βασίζεται στο γεγονός ότι η αποτελεσματικότητα των αντιμικροβιακών ουσιών αυξάνεται εκατοντάδες φορές, όταν αυτές εισέρχονται με ένεση στις αλλοιωμένες περιοχές του προστάτη. Το αντιμικροβιακό μίγμα περιέχει μία σειρά αντιβιοτικών και αντιφλεγμονωδών ουσιών που καλύπτουν πλήρως το μικροβιακό φάσμα που προκαλεί την χρόνια προστατίτιδα.

Τυπικά, μετά την πρώτη ενδοπροστατική ένεση, ο ασθενής βλέπει μια σημαντική βελτίωση σε ποσοστό 40%-50%, κυρίως στα ερεθιστικά του ενοχλήματα όπως το άλγος, η συχνοουρία, καύσος ούρησης κλπ. Στα αποφρακτικά προβλήματα όπως η δυσκολία στην ούρηση, ο ρυθμός βελτίωσης είναι μικρότερος. Κατά μέσο όρο, 70%-80% των ασθενών βλέπουν σημαντικές βελτιώσεις μετά από 3-4 ενέσεις.

Η θεραπεία αυτή είναι μια ικανοποιητική εναλλακτική λύση η οποία όμως δεν οδηγεί σε πλήρη ίαση. Ωστόσο, συνοδεύεται με πολύ καλά αποτελέσματα στην υποχώρηση των κύριων ή και επίμονων ενοχλημάτων που έχουν επιφέρει αλλαγές στην ποιότητα ζωής του ασθενή. Τα ποσοστά βελτίωσης της ασθένειας κυμαίνονται στο 60%-65%.

                                                                                                                                                                Γεωργιάδης Παύλος

                                                                                                                                                   Χειρουργός Ουρολόγος-Ανδρολόγος